MahirəNərimanqızı
Yüklə 4,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.elmler.net
-
Virtual İnternet R esurs Mərkəz i Ümumi psixologiya. Psixologiya
207
bunu «sadəlövh subyekt» adlandırır. Cavab verilməyə baĢlananda birinci 6 nəfər qəsdən xətləri səhv qiymətləndirir. Onlardan sonra cavab verən «sadəlövh subyektlərin» bir çoxu da xətləri onların təsiri altında qiymətləndirməyə baĢlayırlar. S.AĢın tədqiqatları komformizmin baĢqa bir maraqlı cəhətini də aĢkara çıxarmıĢdır. Məlum olmuĢdur ki, «sadəlövh subyektin» qrup təzyiqi effekti düzəltmə qrup üzvlərinin miqdarı ilə bağlıdır. Tədqiqat zamanı məlum olmuĢdur ki, əgər təcrübədə sınanan Ģəxsdən baĢqa «düzəltmə qrup» kimi yalnız bir nəfər iĢtirak edirsə, qrup «təzyiqi» effekti, demək olar ki, təzahür etmir; əgər sınanan Ģəxs iki nəfərdən ibarət qrupun rəyi ilə rastlaĢırsa, qrup «təzyiqi» effekti çox cüzi olur. Düzəltmə qrup 3 nəfərdən ibarət olduqda, müvafiq effekt tam aydınlığı ilə təzahür edir. Düzəltmə qrup üzvlərinin sayının daha da artması qrup «təzyiqi» effektinin də artmasına gətirib çıxarır. ġəxsiyyətin qrup «təzyiqinə», fikrinə tabe olması daxili və ya xarici xarakter daĢıya bilir. Xarici konformluq zamanı qrup təzyiqi götürüldükdən sonra fərd özünün ilkin mövqeyinə qayıdır. Daxili konformluq zamanı isə qrup təzyiqi aradan çıxdıqdan sonra da fərd qrupun mövqeyini saxlayır. BaĢqa sözlə həmin konformluq zamanı fərdin daxili mövqeyi ilə xarici təzyiq arasında ixtilaf olmur. Ona görə də bu cür konformluğu bir növ qrupdaxili təlqin adlandırmaq müm- kündür. Təcrübə göstərir ki, qrup üzvləri arasında konformizmin əksinə olan hallara da rast gəlmək mümkündür. Bu zaman fərd qrupun təzyiqinə müxtəlif formalarda müqavimət göstərir, bir növ neqativ mövqe tutur. Fərdin nə olursa olsun əksəriyyətin fikirlərini rədd etməsi və heç nəyə məhəl qoymadan onlara əks çıxması nonkonformizm adlanır. Nonkonformizm bir növ «neqativizm» anlayıĢına sinonim, «konformluq» anlayıĢına antonimdir. Yüklə 4,11 Mb. Dostları ilə paylaş:
|