MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

Ümumi psixologiya.

 

Psixologiya

 

 

259 

259 

259 

259 

259 

259 

259 

259 

259 

yəsinə çatır. Romantik, fantastik surətlərin yaradılmasına meyl 

yüksək  olur.  YaĢ  artdıqca  yeniyetmələrin  təxəyyülü  dəyiĢir. 

14-15  yaĢlarda  təxəyyül  surətləri  daha  real  və  daha  tənqidi 

xarakter  daĢımağa  baĢlayır.  Bununla  yanaĢı  olaraq  həmin 

dövrdə də yeniyetmələr romantik surətlərdən tam yaxa qurtara 

bilmirlər. 

Yeniyetmələrdə  yaradıcı  təxəyyül  xeyli  inkiĢaf  etmiĢ 

olur.  Yeniyetmələrin  təxəyyülünün  inkiĢafı  təlim  materialını 

daha  səmərəli  və  yaradıcı  Ģəkildə  mənimsəmələrinə  imkan 

verir.  Yeniyetmələr  əldə  etdikləri  bilikləri  yeni  sahəyə  tətbiq 

etməyə baĢlayırlar.  

Yeniyetmələrdə təfəkkürün inkiĢafında xüsusilə irəlilə-

yiĢ  baĢ  verir.  Onların  təfəkkürü  kiçik  məktəblilərin  təfək-

küründən  əsaslı  Ģəkildə  fərqlənir.  Bu  dövrdə  təfəkkür  daha 

ümumiləĢmiĢ,  daha  dərin  və  mücərrəd  xarakter  daĢıyır. 

Adətən,  kiçik  məktəblilər  əsasən  konkret  cisimləri  müqayisə 

edir,  fərdi  hökmlərin  ifadəsinə  üstünlük  verir,  baĢlıca  olaraq 

ümumi  təsəvvürlərə  və  məiĢət  anlayıĢlarına  əsaslanırlar. 

Yeniyetmələr isə elmi anlayıĢları mənimsəyir və onlara istinad 

edirlər.  Daha  çox  ümumi  hökmlərdən  istifadə  edir,  onların 

təfəkkürü  ən  çox  mücərrəd  xarakter  daĢımağa  baĢlayır. 

Yeniyetmələrdə mücərrəd təfəkkür sürətlə inkiĢaf edir.  

Bu  dövr  mücərrəd  təfəkkürün  inkiĢafı  üçün  senzitiv 

dövr hesab olunur. Konkret və əyani-obrazlı təfəkkür öz yerini 

mücərrəd  nəzəri  təfəkkürə  verir.  Yeniyetmələrin  təfəkkürü 

geniĢ ümumiləĢdirməyə cəhd göstərməklə səciyyələnir. Hansı 

davranıĢ 

formasını 

seçməsindən 

asılı 

olmayaraq 

yeniyetmələrdə  təfəkkürün  müstəqilliyi  və  tənqidiliyi  özünü 

göstərir.