mədəni-mənəvi türkçülüyə gəlincə, öncə qeyd edək ki, 1900-
1920-ci illərdə Azərbaycanda dil və ədəbiyyat məsələsi ilə bağlı
iki istiqamət mövcud idi. «Həyat», «Füyuzat» və s. qəzet-
jurnallarda Ə.Hüseynzadə başda olmaqla Məhəmməd Hadi,
Əhməd Kamal, İskəndər bəy Məlikov və başqaları bütün
türklərin bir araya gəlməsi və vahid ideya ətrafında birləşməsi
üçün ortaq dilin vacibliyini irəli sürür, və bütün türklərin ortaq
ədəbi dili kimi Türkiyə türkcəsini görürdülər [30, 155; 80
a
, 263].
Onların fikrincə, ədəbi dil kütləvi ola bilməz, o ancaq oxumuşlar,
yaxşı təhsilli alanlar üçündür; buna görə də ədəbi dilin
sadələşməsinə çalışmaq lazım deyildir; ədəbi dil nə qədər çətin
və ağır olsa, bir o qədər də mötəbər olar. Məsələn,
Ə.Hüseynzadə qeyd edirdi ki, ədəbi dildə yazmağa nə
|