Makroiqtisodiyot fanidan 2-oraliq nazorat 16-variant
Bajardi: HBA-91i guruhi talabasi Sotiboldiyev O. Tekshirdi: Umirov A. Savollar: Iqtisodiy o‘sishning R.Xarrod modeli. Pulga bo‘lgan talab va taklif. Pul bozoridagi muvozanat. Yalpi talabning bahodan boshqa omillariga izoh Agar E. Domar oʻz modelida investitsiyalarni ekzogen tarzda berilgan miqdor deb olgan boʻlsa, R.F. Xarrodning 1939-yilda ishlab chiqilgan iqtisodiy oʻsish modeliga akselerator prinsipi va tadbirkorlarning kutishiga asoslangan endogen funksiyasi ham kiritildi. Akselerator prinsipiga koʻra nafaqat investitsiyalar ishlab chiqarishning oʻsishini keltirib chiqaradi, balki ishlab chiqarish va daromadlarning oʻsgan hajmi ham investitsiya jarayonlarining jadallashishiga olib keladi. Iqtisodiy o‘sishning R.Xarrod modeli kafolatlangan oʻsish sur’ati tenglamasi; haqiqiy oʻsish sur’ati tenglamasi; tabiiy oʻsish sur’ati tenglamasi. R.Xarrod oʻz modeliga uch tenglamani kiritadi: Iqtisodiy o‘sishning R.Xarrod modeli Iqtisodiy o‘sishning R.Xarrod modeli Pulga bo‘lgan talab va taklif. Pul bozoridagi muvozanat
Pulga bo‘lgan talab va taklif. Pul bozoridagi muvozanat Pulga bo‘lgan talab va taklif. Pul bozoridagi muvozanat Yalpi talabning bahodan boshqa omillariga izoh Yalpi talab – uy xoʻjaliklari, korxonalar, hukumat va chet ellik xaridorlarning baholarning ma’lum darajasida iqtisodiyotda ishlab chiqarilgan yakuniy tovarlar va xizmatlarning umumiy hajmiga boʻlgan talabidir. Yalpi taklif deganda muayyan baholar darajasida ishlab chiqarilishi va taklif qilinishi mumkin bo‘lgan tovar va xizmatlarning (YaIMning) real hajmi tushuniladi. Yalpi taklif egri chizig‘ining Keyns kesmasida iqtisodiyotni nisbatan qisqa muddatda amal qilishini xarakterlaydi. Yalpi talabning bahoga bog‘liq bo‘lmagan omillar Iste'mol xarajatlaridagi o‘zgarishlar Investitsiya xarajatlaridagi o‘zgarishlar Sof eksport hajmidagi o‘zgarishlar iste'molchilarning real moddiy aktivlari miqdorining o‘zgarishi iste'molchilar kutishi iste'molchilarning qarzlari miqdorining o‘zgarishi iste'molchilar daromadlaridan olinadigan soliqlar miqdorining o‘zgarishi foiz stavkasidagi o‘zgarishlar investitsiyalardan kutilayotgan foyda normasining o‘zgarishi boshqa mamlakatlar milliy daromadlarining o‘zgarishi valyuta kurslaridagi o‘zgarishlar korxonalardan olinadigan soliqlar miqdorining o‘zgarishi yangi texnologiyalarning ishlab chiqarishga jalb qilinishi zaxiradagi quvvatlar o‘zgarishi Davlat xarajatlarining (masalan, ijtimoiy dasturlarni amalga oshirish bilan bog‘liq xarajatlarning) o‘zgarishi. Pulning miqdoriy nazariyasi tenglamasi yuqoridagilardan tashqari yalpi talabning narxlarga bogʻliq boʻlmagan yana ikki omilini beradi. Bular: pul taklifi (M) va pulning aylanish tezligi (V) dir. Yalpi talabning bahoga bogʻliq boʻlmagan omillari ta’sirida AD egri chizigʻi oʻngga yoki chapga siljiydi. Natijada ma’lum baho darajasiga mos keluvchi talab qilinayotgan yalpi ichki mahsulot hajmi oʻzgaradi. Pul taklifining, pulning aylanish tezligining oshishi, boshqa davlatlar milliy daromadining oshishi, milliy valyuta kursining ma’lum miqdorda pasayishi (bular eksportning ortishi, importning pasayishiga olib kelishi tufayli) oqibatida sof eksportning pasayishi va yalpi xarajatlar turli komponentlarining oshishi AD egri chizigʻining oʻngga siljishiga olib keladi. Bunga aksincha boʻlgan holatlarda AD egri chizigʻi chapga siljiydi. Yalpi talabning bahodan boshqa omillariga izoh E’tiboringiz uchun tashakkur!!!