Avtonomxarajatlarmul’tiplikatorimuvozanatliYaMMo’zgarishningavtonomx
arajatlarningharqandaykomponentio’zgarishiganisbatiniko’rsatadi: m = ΔY /ΔA:
Bu yerda: m - avtonom xarajatlar mul’tiplikatori;
ΔY – muvozanatli YaIMning o’zgarishi;
ΔA – avtonom xarajatlarning Y o’zgarishiga bog’liq bo’lmagan o’zgarishi.
Mul’tiplikator - yalpi daromadlar avtonom xarajatlarning dastlabki o’sishi
(kamayishi)dan necha marta ortiq o’sganligini (kamayganligi) ko’rsatadi.
Avtonom iste’mol ΔS
A
miqdorga o’ssa, bu yalpi xarajatlar va daromadlar
(U) ning o’sha miqdorda o’sishiga olib keladi. Bu esa, o’z navbatida iste’molning
ikkinchi marta (daromadlar oshishi hisobiga) MRS x ΔS
A
miqdorda o’sishiga olib
keladi. Keyinchalik yalpi xarajatlar va daromadlar MRSxΔS
A
miqdorda yana
o’sadi. Shunday qilib, «daromad-xarajat» ko’rinishidagi doiraviy aylanish bo’yicha
jarayon davom etaveradi.