11.3. Diskret va nodiskret fiskal siyosat. Byudjet taqchilligi va ortiqchaligi. Hukumatning bandlik darajasi, ishlab chiqarish hajmi, inflyasiya sur’atlari
va to’lov balansi holatini o’zgartirishga yo’naltirilgan maxsus qarorlarni qabul
qilishi natijasida davlat xarajatlari, soliqlar va davlat byudjeti qoldig’ini maqsadli
o’zgartirilishi diskret fiskal siyosat deyiladi.
Nodiskret fiskal siyosat – davlat xarajatlari, soliqlar va davlat byudjeti
qoldig’ini avtomatik o’zgartirishni ko’zda tutadi. Nodiskret fiskal siyosat
o’rnatilgan barqarorlashtirgichlarga asoslanadi. Rivojlangan davlatlarda o’rnatilgan
barqarorlashtirgichlari rolini progressiv soliq tizimi, davlat transfertlari tizimi va
foydada ishtirok etish tizimi o’ynaydi. Nodiskret fiskal siyosat davriy
tebranishlarni yumshatish uchun hukumatning bevosita aralashuvini talab etmaydi.
G,T T’
T=Ta+tY
Byudjetning
davriyG=cont
takchilligi Byudjetning
davriy profisiti
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com