Maktabgacha ta'lim Klasterlarida Maktabgacha ta'lim tashkilotlarida pedagog kadrlarining

innovatsion kompetentlik–pedagogik jarayonni takomillashtirish, ta’lim sifatini yaxshilash, tarbiya jarayonining samaradorligini oshirishga doir yangi g‘oyalarni ilgari surish, ularni amaliyotga samarali tatbiq etish;
kommunikativ kompetentlik – ta’lim jarayonining barcha ishtirokchilari, jumladan, talabalar bilan samimiy muloqotda bo‘lish, ularni tinglay bilish, ularga ijobiy ta’sir ko‘rsata olish.
Shaxsiy kompetentlik – izchil ravishda kasbiy o‘sishga erishish, malaka darajasini oshirib borish, kasbiy faoliyatda o‘z ichki imkoniyatlarini namoyon qilish.
Texnologik kompetentlik – kasbiy-pedagogik BKMni boyitadigan ilg‘or texnologiyalarni o‘zlashtirish, zamonaviy vosita, texnika va texnologiyalardan foydalana olish.
Ektremal kompetentlik – favqulotda vaziyatlar (tabiiy ofatlar, texnologik jarayon ishdan chiqqan)da, pedagogik nizolar yuzaga kelganda oqilona qaror qabul qilish, to‘g‘ri harakatlanish malakasiga egalik.
Kasbiy-pedagogik kompetentlikka ega bo‘lishda o‘z ustida ishlash, o‘zo‘zini rivojlantirish muhim ahamiyatga ega. O‘z-o‘zini rivojlantirish vazifalari o‘zini o‘zi tahlil qilish va o‘zini o‘zi baholash orqali aniqlanadi. O‘z ustida ishlash – pedagogning izchil ravishda o‘zining kasbiy BKM va shaxsiy sifatlarini rivojlantirib borish yo‘lida amaliy harakatlarni tashkil etishi.
O‘z ustida ishlash quyidagilarda ko‘rinadi:

• 
  kasbiy BKMni takomillashtirib borish;
  
• 
  faoliyatga tanqidiy va ijodiy yondashish;
  
• 
  kasbiy va ijodiy hamkorlikka erishish;
  
• 
  ishchanlik qobiliyatini rivojlantirish;
  
• 
  salbiy odatlarni bartaraf etib borish; ijobiy sifatlarni o‘zlashtirish.
  

Pedagogning mutaxassis sifatida:

• 
  aniq maqsad, intilish asosida pedagogik jarayonni takomillashtirish;
  
• 
  -pedagogik jarayon samaradorligini, o‘zining ishchanlik faolligini oshirish;
  
• 
  -izchil ravishda yangilanib borayotgan pedagogik bilimlarni o‘zlashtirish;
  
• 
  -ilg‘or texnologiya, metod hamda vositalardan xabardor bo‘lish;
  
• 
  -faoliyatiga fan-texnikaning so‘nggi yangiliklarini samarali tatbiq etish;
  
• 
  kasbiy va malakalarini takomillashtirish;
  
• 
  ko‘nikma salbiy pedagogik nizolarning oldini olish, bartaraf etish choralarini izlash yo‘lida olib boradigan amaliy harakati uning o‘z ustida ishlashini ifodalaydi.
  

Pedagoglarning o‘z ustilarida izchil, samarali ishlashlarida faoliyatga loyihali yondasha olishlari qo‘l keladi. Ularning loyihali yondashuv asosida quyidagi modelni shakllantira olishlari maqsadga muvofiqdir.
Pedagogning kasbiy kompetentlikka ega bo‘lishida o‘zini tahlil qila olishi ham ahamiyatli sanaladi. O‘zini o‘zi tahlil qilish pedagog tomonidan kasbiy faoliyatda tashkil etayotgan o‘z amaliy harakatlari mohiyatining o‘rganilishidir. O‘zini o‘zi tahlil qilish orqali pedagog o‘zini o‘zi obyektiv baholash imkoniyatiga ega bo‘ladi. Zero, pedagoglarning kasbiy kompetentlik sifatlariga ega bo‘lishida ularning o‘z-o‘zini baholash malakalariga egaligi ham muhimdir. O‘zini o‘zi baholash (O‘O‘B) – shaxsning o‘z-o‘zini tahlil qilishi orqali o‘ziga baho berishi. O‘zini o‘zi baholash subyekt uchun shaxsiy imkoniyatlarini hisob-kitob qilish, o‘ziga obyektiv baho berish, o‘zidan qoniqishni ta’minlaydi. O‘z-o‘zini baholash shaxsning qobiliyatini o‘z kuchi bilan yuzaga chiqishiga yordamlashishi zarur. O‘z-o‘zini baholash qiyin, lekin shaxsni bunga bevosita tayyorlash mumkin. Har qanday mutaxassisda bo‘lgani kabi pedagogning ham o‘zini o‘zi samarali baholay olishiga bir qator omillar ta’sir ko‘rsatadi.


Xulosa
Tarbiya va ta'limni tashkil etishda hayotning yuqori talablari bizni o'qitish uslublarini hayot talablariga moslashtirishga qaratilgan yangi, yanada samarali psixologik va pedagogik yondashuvlarni izlashga majbur qiladi. Shu ma'noda maktabgacha yoshdagi bolalarning maktabda o'qishga tayyorligi muammosi alohida ahamiyatga ega. Maktabgacha tarbiya muassasalarida ta'lim va tarbiyani tashkil etishning maqsadlari va tamoyillarini aniqlash uning echimi bilan bog'liq. Shu bilan birga, bolalarni maktabda keyingi o'qitishning muvaffaqiyati uning qaroriga bog'liq.
Bolalarni maktabga tayyorlash - bu bola hayotining barcha sohalarini qamrab oladigan murakkab, ko'p qirrali vazifadir. Uni hal qilishda bir qator jihatlarni ta'kidlash odat tusiga kiradi. Birinchidan, kelajakda muvaffaqiyatli o'quv faoliyati asosida yotadigan bola shaxsi va bilim jarayonlarining doimiy rivojlanishi. Ikkinchidan, yozish, o'qish, hisoblash elementlari kabi boshlang'ich maktab ko'nikmalarini o'rgatish zarurati.
Tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, hamma bolalar ham maktabga o'qishga kirganlarida sistematik o'qishga muvaffaqiyatli o'tishlariga imkon beradigan psixologik etuklik darajasiga etishmaydi. Bunday bolalar, qoida tariqasida, tarbiyaviy motivatsiyaga ega emaslar, diqqat va xotiraning past darajadagi o'zgaruvchanligi, og'zaki va mantiqiy fikrlashning rivojlanmaganligi, tarbiyaviy ish uslublarining noto'g'ri shakllanganligi, harakat uslubiga yo'naltirilganligi yo'q, kambag'al operatsion ko'nikmalarni o'zlashtirish, o'zini o'zi boshqarish qobiliyatining past darajasi, nozik vosita mahoratining kam rivojlanganligi va nutqning sustligi.
"Maktabga tayyorgarlik" kontseptsiyasi va uning tarkibiy qismlarining mohiyatini ochib berib, biz bolalarni maktabga tayyorlash ko'p qirrali bo'lishi va bolalarni maktabga haqiqiy qabul qilinishidan ancha oldin boshlanishi kerak degan xulosaga keldik.