Mamlakatimizda iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida energetikani rivojlanish istiqbollari

Ключевые слова: ТЭЦ, обслуживание, электростанция, электроэнергия, 
ТЭЦ, паровой котел, насос, аванкамера, форсунки. 
 

---

Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences 
 
VOLUME 1 | ISSUE 10 
ISSN 2181-1784 
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423 
680 
w
www.oriens.uz
November 
2021
 
KIRISH 
Elektr stansiyalar ish rejimlarini to‘g‘ri tashkil etilishi va elektr energiyasi ishlab 
chiqarish jarayonida ishtirok etadigan barcha uskuna va qurilmalarning zamonaviy 
fan-texnika yutuqlari asosida modernizatsiyalash, yangilash va avtomatlashtirish 
hamda texnologik jarayonlarning optimallashtirish evazidan yoqilg‘i energetik 
resurslarini tejash, iqtisodiy samaradorlikka erishish va talab etilgan ishlash 
sharoitlarini yaratilishi natijasida vujudga keladigan ekologik muammolarni hal etish, 
stansiya qurilmalarini yuqori samarada ishlashi ta’minlanishi bilan bir qatorda ishlab 
chiqarilgan elektr energiyasining sifat darajasini ko‘tarilishiga, ishlab chiqarishdagi 
xarajatlarining keskin kamayib borishiga erishiladi.
Bundan tashqari issiqlik elektr markazida ham sistemadagi turbina generatorini 
sovituvchi vodorodning va podshipniklarni sovituvchi moy issiqligini utilizatsiyalash 
maqsadida ishlatilgan texnik suv gradirnya orqali sovitiladi va bunda katta miqdorda 
atrof – muhitga issiqlik bilan birga sovutuvchi texnik suvning yo‘qotilishi kuzatiladi.
MUHOKAMA VA NATIJALAR 
Hozirgi kunda issiqlik elektr stansiyalarda texnik suv ta’minotida to‘g‘ri oqimli 
va aylanma tizimli sistemalardan keng foydalanilmoqda. Keyingi yillarda sanoat 
ishlab chiqarishida texnik suvga bo‘lgan talabning oshishi, suv zahiralarining 
kamayib borishi mavjud suv manbalaridan samarali foydalanishni hamda issiqlik 
elektr stansiyalar texnik suv ta’minotida mavjud usullardan optimalini aniqlash 
ishning dolzarbligini asoslaydi.
O’zbekiston hududidagi Tallimarjon IESda hozirgi kunda texnik suvni 
sovutishga mo‘ljallangan sachratish qurilmalarini qurishda ishlatiladigan 
konstruksion qurilish materiallari (turli o‘lchamli metall quvurlar), yasalishi 
murakkab konfiguratsiyaga ega bo‘lgan sachratish soplolari, 28 gektar maydonga ega 
bo‘lgan suv xavzalarini yaratishga sarf etiladigan temir- beton materiallari (sement, 
qum, armatura) va turli xil sizishni bartaraf etadigan polietilin materiallar hamda 
ochiq suv xavzalaridan bug‘lanadigan va yerga sizilayotgan sovutish suvlarining 
yo‘qotilishlari bartaraf etiladi xamda atrof-muxit musaffoligiga erishiladi.
Tallimarjon IES minorali gradirnya qurilmasini qo‘llanishi evazidan 
stansiyaning texnik suv ta’minoti tizimida sarf etiladigan umumiy xarajatlar taxminan 
17 % qisqaradi, yoqilg‘i tejamkorligi (turbinaning oxirgi pog‘onasida normal 
sharoitni hosil qilinishi evazidan) ta’minlanadi. 
O‘zbekistonda qabul qilingan o‘ziga xos islohat va modernizatsiyasi modeli 
orqali biz o‘z oldimizga uzoq va davomli milliy manfatlarimizni amalga oshirish 
vazifasini quyar ekanmiz eng avvolo “shox terapiyasi” deb atalgan usullari bizga 

---