Ma’rupov akmaljon akbarovich genetika fanidan maxsus qo`llanma farg’ona-2016



Yüklə 0,9 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə22/23
tarix03.06.2023
ölçüsü0,9 Mb.
#124378
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23
GENETIKADAN KITOB

 
 
17. Pomidor o`simligida meva shoxlarining uzunligi 
bilan meva shaklini ifodalovchi genlar bir 
xromosomada joylashib, to`liq birikkan holda 
irsiylanadi. Uzun poyali (A), yumaloq mevali 
(B) gomozigota pomidor kalta poyali (a), 
noksimon mevali (b) pomidor bilan 
chatishtirilib, F
1
da 110 ta, F
2
da 1200 ta 
o`simlik yetishtirilgan. F
2
bo`g`inda nechta uzun 
poyali yumaloq geterozigota genotipli pomidor 
hosil bo`ladi? 
A. 1090 ta 
B. 600 ta C. 300 ta D. 1200 ta 
18. Katarakta va polidaktiliya kasalliklari 
autosomalarda joylashgan dominant genlarga 
bog`liq bo`lib, to`liq birikkan holda avloddan 
avlodga beriladi. Otasi katarakta, onasi 
polidaktiliya ayol barcha belgilari bo`yicha 
geterozigota erkakka turmushga chiqdi. 
Tug`ilgan farzandlaming necha - foizi fenotip 
jihatdan ona tomondan bobosiga o`xshaydi? 
A. 12,5% B. 25% C.0% D. 50% 
19. Odamda rezus omilni belgilovchi gen lokusi, 
eritrotsitlarning shaklini belgilovchi gen lokusi bilan
bir xromosomada joylashgan bo`lib, 
ularning orasidagi masofa 3 morganidaga teng 
(K.Shtem, 1965). Rezus musbat va 
elliptositozm belgilovchi genlar dominant bo`lib 
bitla xromosomada joylashgan. Oila qurganlar 
yigit ikkala belgi bo`yicha geterozigota bo`lib, 
rezus musbat gen unga otasidan, elliptositoz gen 
onasidan o`tgan. Qiz esa rezus manfiy va 
normal shaklli eritrotsitga ega. Agar 
gametogenez jarayonida krossingover 
kuzatilmasa, tug`ilgan farzandlaming necha 
foizi genotip jihatdan otasiga o`xshash bo`ladi? 
A. 25% B. 50% C. 100% D. 0% 
20.Odamda rezus omilni belgilovchi gen lokusi, 
eritrotsitlarning shaklini belgilovchi gen lokusi 
bilan bir xromosomada joylashgan bo`lib, 
ulaming orasidagi masofa 3 morganidaga teng 
(K.Shtem, 1965). Rezus musbat va 
elliptositozm belgilovchi genlar dominant bo`lib 
bitta xromosomada joylashgan. Oila qurganlar 
yigit ikkala belgi bo`yicha geterozigota bo`lib, 
rezus musbat gen unga otasidan, elliptositoz gen 
onasidan o`tgan. Qiz esa rezus manfiy va 
normal shaklli eritrotsitga ega. Agar 
gametogenez jarayonida krossingover kuzatilsa, 
tug`ilgan farzandlaming necha foizi elliptositoz 
kasalligini yuzaga chiqaruvchi genning 
gomozigota holatdagi genotipiga ega bo`ladi? 
A. 25% B. 50% C. 100% D. 0% 
21. Odamda rezus olimni belgilovchi gen lokusi, 
eritrotsitlaming shaklini belgilovchi gen lokusi 
bilan bir xromosomada joylashgan bo`lib, 
ularning orasidagi masofa 3 morganidaga teng 
(ICShtern, 1965). Rezus musbat va 
elliptositozni belgilovchi genlar dominant bo`lib 
bitta xromosomada joylashgan. Oila qurganlar 
yigit ikkala belgi bo`yicha geterozigota bo`lib, 
rezus musbat gen unga otasidan, elliptositoz gen 
onasidan o`tgan. Qiz esa rezus manfiy va 
normal shaklli entrotsitga ega. Agar 
gametogenez jarayonida krossingover kuzatilsa, 
tug`ilgan farzandlaming necha foizi genotip 
jihatdan onasiga o`xshash bo`ladi? 
A. 3% B. 25% C. 1,5% D. 50% 


Ma’rupov Akmaljon Akbarovich 
22. Gomozigota dominant genotipli kulrang 
tanali 
uzun qanotli drozofila meva pashshasi 
gomo/.igota retsessiv qora tanali kalta qanotli 
formasi bilan chatishtirilgan. F
1
avlodni barcha 
belgisi bo`yicha retsessiv forma bilan 
chatishtirishdan 965 ta kulrang lanali uzun 
qanotli, 944 ta qora tanaJi uzun qanotli, 206 ta 
qora tanali uzun qanotli, 185 ta kulrang tanali 
kalla qanotli nasllar olingan bo`lsa, krossingover 
foizi nechaga teng bo`ladi?
A. 83 B. 41,5 C. 17 D. 8,5 
2 3 . Gomozigota dominant genotipli kulrang 
tanali 
uzun qanotli drozofila meva pashshasi 
gomozigota retsessiv qora tanali kalta qanotli 
formasi bilan chatishtirilgan. F| avlodni barcha 
belgisi bo`yicha retsessiv forma bilan 
chatishtirishdan 965 ta kulrang tanali uzun 
qanotli, 944 ta qora tanali uzun qanotli, 206 ta 
qora tanali uzun qanotli, 185 ta kulrang tanali 
kalta qanotli nasllar olingan bo`lsa, 
krossingoverga uchramagan duragaylar naslning 
nccha foizi tashkil qilganligini aniqlang.
A. 83 B. 41,5 C. 17 D. 8,5 
24. Kalamushda yungining kulrangligi oq 
bo`lishi 
uslidan, pushti rangli ko`z qizil rang ustidan 
dominantlik qiladi va ular birikkan holda 
irsiylanadi. Laboratonyada kulrang yungli 
pushti ko`zli kalamushlar oq yungli qizil ko`zli 
fonnalar bilan chatishtirilishidan 24 ta kulrang 
yungli pushti ko`zli, 26 ta oq yungli qizil ko`zli, 
25 ta kulrang yungli qizil ko`zli, 24 ta oq yungli 
pushti ko`zli kalamushlar olingan. Genlar 
orasidagi masofani (morganida) aniqlang. 
A. 50,5 B. 25 C. 49,5 D. 24 
25. Kalamushda yungining kulrangligi oq 
bo`lishi 
ustidan, pushti rangli ko`z qizil rang ustidan 
dominantlik qiladi va ular birikkan holda 
irsiylanadi. Laboratoriyada kulrang yungli 
pushti ko`zli kalamushlar oq yungli qizil ko`zli 
formalar bilan chatishtirilishidan F
1
da 8 ta 
kalamush, F
2
olingan nasl soni F
1
dagiga 
qaraganda 13 martaga ko`p va ulaming 24 tasi 
ota onaga o`xshamaydigan fenotipga ega bo`lsa, 
krossingover foizini aniqlang. 
A. 24 
B. 8 C. 23 D. 11,5 
26. Ma`lum bir xromosoma bo`lagida A, B va C 
genlari o`zaro birikkan holda irsiylanadi A va B 
geni orasidagi krossingover foizi 4,7% ni, B va 
C geni orasidafi krossingover foizi 2,1% ni 
tashkil qilsa, A va C genlari orasidagi masofani 
(morganida) aniqlang. 
A. 2,6 B. 6,8 C. 9,8 D. 4,7 
27. Kalamushda yungining kulrangligi oq 
bo`lishi ustidan, pushti rangli ko`z qizil rang 
ustidan dominantlik qiladi va ular to`liq birikkan 
holda irsiylanadi. Laboratoriyada kulrang yungli 
pushti ko`zli kalamushlar oq yungli qizil ko`zli 
formalar bilan chatishtirilishidan F
1
da 15 ta, F

da 188 ta nasl olingan. 
a) F
2
da kulrang yungli pushti ko`zli 
geterozigota genotipli kalamushlar qancha? b) 
F, da necha xil gameta hosil bo`ladi? 1) 2 xil; 2) 
4xil; 3) 47 ta,
4) 94 ta; 5) 141 ta, 6) 188ta; 7) 3 
A. a-3; b-1 B. a-6, b-7
C. a-5; b-2 D a-4; b-1 
16. Kalamushda yungining kulrangligi oq 
bo`lishi 
ustidan, pushti rangli ko`z qizil rang ustidan 
dominantlik qiladi va ular to`liq birikkan holda 
irsiylanadi. Laboratoriyada kulrang yungli 
pushti ko`zli kalamushlar oq yungli qizil ko`zli 
fomialar bilan chatishtirilishidan F, da 15 ta, F

da 188 ta nasl olingan. 
a) F
2
da kulrang yungli pushti ko`zli 
gomozigota 
genotipli kalamushlar qancha? b) F
1
da necha 
xil gameta hosil bo`ladi? 1) 2 xil; 2) 4 xil,
3) 47 ta; 4) 94 ta; 5) 141 ta; 6) 188 ta; 7) 3 xil. 
A. a-3; b-1 
B. a-6; b-7 
C. a-5; b-2 
D. a-4; b-1 
17. Katarakta va polidaktiliya kasalliklari 
autosomalarda joylashgan dominant genlarga 
bog`liq bo`lib, to`liq birikkan holda avloddan 
avlodga beriladi. Otasi katarakta, onasi 
polidaktiliya ayol barcha belgilari bo`yicha 
geterozigota erkakka turmushga chiqdi. 
Tug`ilgan farzandlarning necha foizi 
kasallikning faqat bir turi bilan kasallangan? 
A. 12,5% B. 25% C. 0 D. 50% 
18. Katarakta va polidaktiliya kasalliklan 
autosomalarda joylashgan dominant genlarga 
bog`liq bo`lib, to`liq birikkan holda avloddan 
avlodga beriladi. Otasi katarakta, onasi 
polidaktiliya ayol barcha belgilari bo`yicha 
geterozigota erkakka tunnushga chiqdi. 
Tug`ilgan farzandlarning necha foizi 
kasallikning har ikkala luri bilan kasallangan? 
A. 12,5% B. 25% CO D 50% 


Ma’rupov Akmaljon Akbarovich 


Ma’rupov Akmaljon Akbarovich 
PLEYOTROPIYA TA`SIRGA DOIR 
 
1. Meksika it zоti — Dоgda terisida jun bulmasligiga sabab bo`ladigan gen gоmоzigоta xоlatda
o`limga оlib keladi. Nоrmal junli urgоchi va erkak dоglar chatishtirilganda naslining bir qismi 
nоbud bo`lgan. O`sha erkak it bоshka urg`оchi dоg bilan chatishtirilganda esa naslda o`lim
kuzatilmagan. Yuqоridagi ikki xil chatishtirishda ishtirоk etgan оta-оna itlarning va ular naslining 
genоtipini aniqlang.? 
2. Karp baliqlarda tangachalar ikki xil jоylashgan. Bir xilida tangachalar tanasining xamma
qismida bir xil, ikkinchi xilida tanasi bo`ylab uzunasiga lentasimоn bir qator jоylash gan bo`ladi. Bular 
chizikli yoki lineyniy karp deb nоmlanadi. Chiziqli karplar tangachasi bir xil jоylashgan karplardan
dоminantlik qiladi. Bir xil tangachali karplar o`zaro chatishtirilsa, naslda tangachali karplar xоsil 
bo`ladi. Chiziqli karplar o`zarо chatishtirilsa, naslda 1/3 tangachali va 2/3 chiziqli karplar xоsil 
buladi va shu bilan baliqlarnkng nasldоrligi 25% kamayadi. Tangachali va chiziqli karplarning
genоtipini aniqlang. Genlarini ta`riflang. 
3. Ba`zi bir tоvuq zоtlarida оyoqlar juda kalta bo`lgani uchun ularni „emaklоvchi" tоvuqlar
deb ataydilar. „Emaklоvchi" tоvuq va xo`rоzlar chatishtirilishdan оlingan 5000 ta tuxum inkubatоrga 
qo`yilib, unda 3740 jo`ja оlingan. Ulardan 1241tasi nоrmal оyoqli, qоlgani kalta оyokli
„emaklоvchi" ekanligi aniqlangan. Tuxumda nоbud bo`lgan jo`jalarning hamda nоrmal оyoqli va
kalta оyoqli- „emaklоvchi" tоvuqlarning genоtipini aniqlang va genlarini ta`riflang. 
4. Qоramоlning Gоlshtin zоtining buqasi geterоzigоta xоlatda juni bo`lmasligini vujudga 
keltiruvchi genni saqlaydi. Bu gen gоmоzigоta xоlatda buzоqlarning o`limiga sababchi bo`ladi. Agar 
shu buqa nоrmal sigirni chatishtirishdan оlingan urgоchi fоrma bilan qayta chatishtirilsa xayotchan
bo`lmagan buzоqlar tug`ilish ehtimоli qanday? 
5. Sichqоnlarda junning sariq va kulrang bo`lishi autоsоma genning ikkita alleli bilan 
belgilanadi.Sariq urg`ochi va erkak sichqon chatishishidan 2356 ta sariq , 1235 ta kulran g sichqon 
olingan. Keyinchalik kulrang va sariq sichqonlar bir-biri bilan chatishtirilgan. Ikkinchi chatishtirish 
natijasida sichqon junining rangi qanday nisbatda ajraladi, uni ta`riflang.? 

Yüklə 0,9 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   23




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin