1.4. ISHLAB CHIQARISH QURILMA VA MASHINALARIDA ELEKTR ENERGIYANI AKTIV USULDA IQTISOD QILISH Elektr energiyani aktiv iqtisod qilishning pas- siv iqtisod qilishdan farqi shundaki, bu jarayon qo‘shimcha te.xnik vosita va moslamalar yordamida ishlab chiqarish kurilma va mashinalarida elektr energiyadan yanada samarali foydalanish imkonini yaratishdan ibo- ratdir. O‘z navbatida, elektr energiyani aktiv iqtisod qilish elektryuritmalardagi yuklanishlarni rostlash, optimal boshqarish va salt yurishni chegaralash kabi vazifalarni qo‘shimcha texnik vositapar yordamida ba- jarishga bo‘linadi. Bundan tashqari, ishlab chiqarish qurilma va mashinalarining tezligi rostlanmaydi- gan elektryurshmalarini tezliklari rostlanuvchi elekt- ryuritmalar bilan almashtirish elektr energiyani ak- tiv iqgisod qilish asosini tashkil etadi. Tezligi rost- lanadigan va rostlanmaydigan elektryuritmalarning energetik ko‘rsatgailari shklanganlikdarajasiga qarab optimallashtiruvchi texnik vositalar yerdamida elektr energiyani iqtisod qilish alohida bir yo‘nalish bo‘lib, bu sohada keng imkoniyatlar mavjudpiginm ko‘rsatadi.
Mavjud ishlab turgan motorlarni energiyani te- jovchi motorlarga qayta o‘zgartiryb, elektryuritma- ning boshqaruv qismini o‘zgartirmagan holda ishla- tish natijasida ham energiya tejash mumkin.