Maruza. Dinamik ma’lumotlar tuzilmasi. Chiziqli ro’yxatlar. Reja



Yüklə 0,57 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/5
tarix02.12.2023
ölçüsü0,57 Mb.
#171045
  1   2   3   4   5
Tema10-11



10-11-maruza. 
Dinamik ma’lumotlar tuzilmasi. Chiziqli ro’yxatlar. 
Reja. 
1.
Dinamik ma’lumotlar tuzilmasi.
2.
Chiziqli bir bog’lamli ro’yhatlarvaularustidaamalbajarishalgotirmlari. 
Kalitso’zlar: list, linked list, chiziqliro’yhatlar, birvaikkibo’glamliro’yhatlar. 
Dinamikma’lumotlartuzilmasi 
Bizga ma’lumki, massivlar (static tuzilmalar) dasturlash tillarida juda foydali 
va zaruriytu zilmadir. Lekin uning ikkita kamchiligi bor: 
-
Uningo’lchaminidasturbajarilishimobaynidao’zgartiribbo’lmaydi; 
-
Tuzilmaorasiga element kiritishuchunqolganlarinisurishkerak. 
Bu 
kamchilik 
bog’langan 
ro’yhatlar 
bilanishlash 
gaolibkeladi.Bo’glanganro’yhatlarbirxiltoifadagielementlar (tugunlar) ketma-
ketligibo’lib, 
ularxotiradaturlijoylargajoylashtiriladivao’zarobir-
biribilanko’rsatkichlimaydonlarorqalibog’lanadi. 
Bo’glanganro’yhatlarnidasturdaturlichaamalgaoshirishmumkn. 
Bo’glanganro’yhatlardaelementlarniquyidagichaxosilqilibolamiz: 
Information 
maydondafoydalanuvchiningfoydalima’lumotiyoziladi.Ko’rsatkichlimaydongake
yingielementningxotiradagiadresiyoziladi.Shundayelementlardantashkiltopadigan
tuzilmaga
chiziqlibirbog’lamliro’yhatlar
deyiladi. 
Bog’langanro’yhatlardamassivningkamchiliklaribartarafqilinganligisababli
tu
zilmauzunligi
va
elementlarorasidagimunosabatlar
dasturbajarilishimobaynidao’z
garibturadi. Bu dinamiktuzilmaxususiyatihisoblanadi.
Dinamiktuzilma
deb: 
-
elementlariorasidagimunosabatlar 
-
tuzilmauzunligi (elementlarsoni) 
dasturbajarilishimobaynidao’zgaribturadigantuzilmagaaytiladi. 
Dinamiktuzilmalardaelementlarxotiradaistalganjoydajoylashishimumkin.Shusaba
bliularorasidagimunosabatlarko’rsatkichlarorqalibelgilanadi.Elementlartuzilmaga
kelibqo’shilganpaytdaxotiradanbo’sh 
joy 
qidiribtopiladivaelementlarjoylashtiriladi. 
Shusabablielementlarxotiradaketma-
ketyacheykalardajoylashmaganbo’lishimumkin.Afar 
fizikxotiratanqisligisezilmasa, tuzilmauzunligioshirilishimumkin. 
Bundaytuzilmalarbilanishlashningo’zigayarashaafzalliklarivakamchiliklarim
avjud. Afzalligishundaki, tuzilmauzunligigaoldindanchegaraqo’yilmaydi.Unga 
element 
kiritishvao’chirishamallarimassivgaqaragandaosonkechadi. 
Chunkielementlarxotiragaistalganjoygajoylashtirilayotganpaytdaoldinkelibtushga
nelementlarjoyidanqo’zg’atilmaydi.Faqatularningko’rsatkichlarito’g’irlabqo’yilad
i, xolos. 
Kamchiligiesashundaki, 
Informatsion 
ko’rsatkichli 
maydon 
maydon 


oldindanmavjudbo’lgantuzilmanimassivlardamavjudbo’lgansaralashalgoritmlaribi
lansaralabbo’lmaydi, 
chunkiularelementlarningindekslaribilanbog’liqtushunchadir.Elementlarninginde
ksidegantushunchayo’qligisabablielementlargato’g’ridanto’g’rimurojaatningilojiy
o’q, engog’irholatdaoxirgielementga N ta murojaatorqaliyetibboriladi.
Qidiruvamalixamxuddishunday.Ya’niengog’irholatdaoxirgielementni N ta 
solishtirishdatopishmumkin. 
Bog’langan ro’yhatlar eng ko’p tarqalgan dinamik tuzilmalardan 
hisoblanadi. Ma’lumotlarni mantiqiy tasvirlash nuqtai nazaridan ro’yhatlar 
ikkitaga ajratiladi: chiziqli va chiziqsiz. 
Chiziqli ro’yhatlarda elementlar orasidagi bog’liqlik qat’iy tartiblangan 
bo’ladi, ya'ni element ko’rsatkichi o’zidan oldingi yoki navbatdagi element 
manzilini saqlaydi. 
Chiziqli ro’yhatlarga bir yoki ikki bog’lamli ro’yhatlar kiradi.
Chiziqsiz ro’yhatlarga esa ko’p bog’lamli ro’yhatlar kiradi.Umumanolganda,
ro’yhat 
elementlari 
biryoki 
bir 
nechtako’rsatkichli 
maydonlargaegabo’lishimumkin. 
Vaxarbirko’rsatkichiorqaliistalganelementgamurojaatqilsa, 
bundayro’yhatlarchiziqsizro’yhatlardeyiladi.

Yüklə 0,57 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin