Hisobot tuzilmasi-Xuddi forma kabi hisobot ham boshqarish elemintlariga ega qismlaridan tashkil topgan, ammo bunda qismlar ko’p -u, boshqarish elementlari forma-nikidan kamroq. Hisobot tuzilmasi asosan 5 qismdan iborat bo’ladi:
S hisobot sarlavhasi;
S yuqori kolontitul;
S ma’lumotlar joylashgan joy;
S quyi kolontitul;
S hisobot eslatmasi;
Odatda, hisobot tuzilmasi bilan tanishish uchun avtomatik ravishda hisobot tashkil qilib uni “Конструктор”tartibida ochish qulay bo’ladi,bunda hisobot sarlavhasi umumiy sarlavhani chop etishni ta’minlaydi, yuqori kolontitul qismlari esa sarlavhaga tegishli kichik-kichik sarlavhachalarni ifodalaydi. Ma’lumotlar maydonida esa boshqaruv elementlari joylashtirilib, ular asosan ma’lumotlar bazasi maydonlari mazmunini bildiradi. Quyi kolontitul qismida xuddi yuqori kolontitul kabi boshqarish elementlari mavjud bo’ladi.
Ma’lumotlarni tashkil etishning uch turi-Ma’lumotlarni tashkil etishning uch turi mavjud: tashqi, global mantiqiy va fizikaviy tashkil etish.Ular qoidaga ko’ra, bir-biridan keskin farq qiladilar. Tashqi tashkil etish- ma’lumotlarning shunday tasavvuri bilan bog’langanki amaliy dasturlovchilar va undan oxirgi foydalanuvchilar qanday foydalanishlarini o’zlari belgilab oladi.
Misol uchun, dasturlovchilar o’ziga shunday tasavvur qilishi mumkinki fayllar- bu bosh yozuv bo’lib hamma bo’ ysungan tafsilot yozuvlari bilan birgalikda amalga oshiriladi va amaliy dasturdagi fayllar to’ g’risidagi tasavvurni bayon etadi.
Global mantiqiy-ma’lumotlarni tashkil etish-bu umumiy tashkil etish yoki ma’lumotlar bazasining konseptual modeli, bular bazasida har xil tashqi tashkil etuvchilar mumkin qadar olinadi. Bunday ma’lumotlarni mantiqiy tasavvur etish ma’lumotlarni fizikaviy tashkil etuvchiga nisbatan to’laligicha bog’liq bo’lmaydi.
Fizikaviy tashkil etish- bu ma’lumotlarni fizikaviy tasavvur qilish va eslab qolish tuzilmalarida joylashtirish. U ishlatiladigan fizikaviy qidiruv indikatorlarga, ko’rsatkichlarga, zanjirlarga va boshqalarga bog’liq va administirator tomonidan aniqlanadi.
Ma’lumotlar bazasi tuzilishini loyihalashda va xizmat ko’rsatishda yangi tushuncha- ma’lumotlar bazasi administratori kiritiladi.