Ma’ruzalar matni.] Audit. Ma’ruzalar matni. N. Xaydarova

a) kam chiqqan asosiy vositalarning dastlabki (tiklash) qiymatini hisobdan o‘chirish.
Debet 9210 – «Asosiy vositalarning chiqimi»
Kredit 0100 – «Asosiy vositalarni hisobga oladigan schyotlar» (0110-0199)
b) amortizatsiya summasini hisobdan o‘chirish
Debet 0200 – «Asosiy vositalar eskirishini hisobga oladigan schyotlar» (0211-0299)
Kredit 9210-«Asosiy vositalarning chiqimi» schyoti.
v) ko‘rilgan zarar summasini hisobdan o‘chirish.
Debet 9430–«Boshqa operatsion xarajatlar» schyotining «Asosiy vosi-talar realizatsiyasi va turli chiqimi bo‘yicha zararlar» analitik schyoti
Kredit 9210 – «Asosiy vositalarning chiqimi» schyoti.
Ko‘rilgan zarar summasi daromad (foyda) solig‘ini hisoblashda umu-miy belgilangan tartibda soliqqa tortiladigan bazaga qo‘shiladi.
Inventarizatsiyada aniqlangan hisobga olinmay qolgan asosiy vositalar obyektlari shularga o‘xshash obyektlarning oshiqcha chiqish aniqlangan sanadagi bozor qiymati bo‘yicha ularning haqiqiy ahvolini hisobga olgan holda baholanadi (oshiqcha chiqish sabablari va aybdor shaxslar keyin-chalik aniqlanadi) va buxgalteriya hisobida quyidagicha aks ettiriladi:
a) hisobga olinmay qolgan asosiy vositalarni bozor bahosi bo‘yicha kirimga olish.
Debet 0100 – Asosiy vositalarni hisobga oladigan schyotlar» (0111-0199)
Kredit 9310 – «Asosiy vositalarning chiqimidan olingan foyda.
Olingan daromad summasi umumiy belgilangan tartibda soliqqa tortiladi.
Hisobga olinmay qolgan asosiy vositalar bo‘yicha amortizatsiya ular asosiy vositalar tarkibiga qo‘shilgan paytdan boshlab umumiy belgilangan tartibda hisoblanadi.
Kuzatib chiqish amallari yordamida asosiy vositalarga doir quyidagi ma’lumot manbalarining o‘zaro mosligini tekshirish amalga oshiriladi:

0. 
   moliyaviy hisobot shakllarining asosiy vositalarga doir ko‘rsatkichlari;
   
1. 
   moliyaviy hisobot shakllari va bosh daftar ko‘rsatkichlari;
   
2. 
   Bosh daftar, sintetik va analitik hisob registrlari ko‘rsatkichlari.
   

Moliyaviy hisobotning asosiy vositalarga doir shakllari ko‘rsatkich-larini o‘zaro taqqoslash natijalari jadvalda ko‘rsatilgan shakl bo‘yicha ish-chi hujjatlar bilan rasmiylashtirilishi mumkin.