Mаshg`ulоt vаqti-2 sоаt

Quruq modda tarkibidagi anionlarni topish

Quruq modda eritmasidan kationlarni topish jarayonida yo’l-yo’lakay u yoki bu anionlarning bor-yo’qligi to’јrisida ma’lumotga ega bo’lish mumkin. Quruq modda suyultirilgan xlorid yoki nitrat kislotada eritilgan bo’lsa, va bu eritmadan Ba²⁺, Sr^-2+, yoki Pb²⁺ kationlari aniqlangan bo’lsa, o’z-o’zidan ravshanki, tekshirilayotgan eritmada SO₄^2- anionlari bo’lmaydi. Neytral yoki ishqoriy muxitli eritmadan Ba²⁺kationlari topilgan bo’lsa, ishonch bilan tekshirilayotgan eritmada I-guruh anionlarini hammasi yo’q deb aytish mumkin bo’ladi. CHo’kmasi bo’lmagan eritmadan Ag⁺ kationlari topilsa, II-guruh anionlari yo’qligini ko’rsatadi. CO₃^2-, S^2-, SO₃^2- va S₂O₃^2- anionlari borligi kationlarni analiz qilish yo’lida eritmani kislotali muxitga keltirishda gazlar (CO₂, H₂S, SO₂) ajralib chiqishga qarab topilishi mumkin.

Tekshirilayotgan quruq modda eritmasida ayrim anionlarning bor-yo’qligi xaqida xulosa chiqarilgandan, unda bo’lishi extimoli tutilgan anionlarni topishga o’tiladi.

Anionlarni topish uchun quruq moddani maxsus tayyorlab olish lozim. Anionlarni faqat eritmada K⁺, Na⁺ va NH₄⁺ kationlari ishtirokidagina oson aniqlash mumkin. Boshqa kationlar, ya’ni «og’ir metallar»ning kationlari – II-V-guruh kationlari Mg²⁺ kationi bilan birgalikda anionlarni aniqlashga xalaqit beradi. Eritmada bu kationlarining ba’zilarini rangli bo’lishi, oksidlash-qaytarish xossalari borligi, bir qator anionlar bilan birikib, cho’kma berishga qobil ekanligi anionlarni topishga xalaqit beradi. SHuning uchun «oјir metallar»ning kationlarini yo’qotish va hamma tuzlarni natriy tuzlariga aylantirish maqsadida tekshirilayotgan modda natriy karbonat Na₂CO₃ eritmasi qo’shib qaynatiladi. Bunda II-V – guruh kationlari karbonatlar yoki gidroksidlar xolida cho’kadi: