Matematik tasavvurlarni shakllantirish Bolada qog’oz varag’ida mo’ljal olish malakalarini shakllantirish

42. Maktabga tayyorlov guruhda necha yoshli bolalar tarbiyalanadi
Tayyorlov guruhi bolalarini maktab ta’limiga tayyorlashda 
psixologik-pedagogik tashhis dasturi va uni tashkil qilish. Mustaqil O’zbekiston Respublikasining kelajagi ko’p jihatdan yosh avlodning qanday tarbiyalanishiga bog’liqdir. Bu o’z navbatida ta’lim tizimining samarali va serqirra usullarini belgilash va ayniqsa, kichik yoshdagi bolalarimini oshlang’ich maktab ta’-limiga talab darajasyida tayyorlash muammosini ijobiy hal etish vazifasini qo’ymoqda. Barchaga ma’lumki, bolani maktabda muvaffaqiyatli o’qishi maktabgacha tarbiya davridagi tayyorgarlik darajasiga bog’liq. Bolani maktabda o’qishga — hayotning yangi bosqichiga tayyorlash uning shaxsi rivojlanishi-ning barcha tomonlarini o’z ichiga oladi va maktabgacha tarbiya davrida amalga oshiriladi. Maktab dasturlarining o’zgarishi bilan bog’liq holda maktabga kelayotgan bolalarning rivojlanishi darajasiga talablar ortib bormoqda. Bu rivojlanish darajasi maktabda o’qishga tayyorgarlik bilan belgilanadi. Maktabga borganda, bola hayot tarzi o’zgaradi, unda atrofdagi odamlar bilan yangicha munosabat tizimi paydo bo’ladi, faoliyatining yangi formalari shakllanadi. Yangi hayot tarzi yangi faoliyat shakllarini amalga oshirish uchun bolada irodaviy tayyorgarlikni (bolalar o’z xulqini, bilish faoliyatini boshqarishni, uni o’quv malakalariga yo’naltirishni bilishlari lozim) tarbiyalash, o’zida axloqiy, motivatsion tayyorgarlikni, o’z-o’zini nazorat
qilish malakalarini mujassamlashtirgan psixologik tayyorgarlikka ahamiyat berishi lozim. Shuningdek, bolalarni maktabda o’qishga tayyorgarligi ularning bilish faoliyati rivojlanishi darajasiga bog’liq, bilish jarayonining rivojlanish darajasi qancha yuqori bo’lsa, bolalar tomonidan o’zlashtirilayotgan bilimlar sifati shuncha yaxshi bo’ladi.

Bolani maktabda o’qishga tayyorlashda uning aqliy jihatdan tayyorligi 3 ta asosiy komponentdan, ya’ni: uni o’rab turgan tabiat, odamlar hayoti, san’at dunyosi haqidagi bilimlarni o’zlashtirish; unda xotira, diqqat, nutq va tafakkur kabi ruhiy jarayonlarning ma’lum darajada rivojlanganligi, va nihoyat, bolada, — o’qituvchilar aytgandek o’qish faoliyati elementlaridan iborat. Bolalarga tabiat hodisalari va atrofdagi xayot xakida bilimlarni berish va ularga tegishli fikrlarni shakllantirish, ularni maktabga tayyorlashda juda katga ahamiyat kasb etadi. Ma’lum darajadagi bilim mazmunida fikrlash sifatini taxlil (analiz) qilish, solishtirish, umumlashtirish qobiliyatlari shakllanadi. Boshqacha qilib aytganda, tegishli bilimlarga ega bo’lmay turib, bola aqliy jihatdan rivojlanmaydi. Ammo ko’pchilik makgabgacha yoshdagi bolalarning rivojlanipsh yuqorida ko’rsatib o’tilgan talablarga javob bermaydi. Bolani maktabda o’qishga tayyorlashda ota-onalar, bog’chadagi tar-iyachilar ishtirok etadilar. Bolalar bog’chasi dasturlarida bolalarni maktabga tayyorlash uchun aloxida ahamiyat berilgan. Lekin,dastur faqat ko’rsatmagina beradi, xolos.Bolani maktabda o’qishga tayyorlashning takomillashtirilgan usullari, yo’llarini ishlab chiqish hozirgi vaqtda alohida ahamiyat kasb etmoqda.