MATNLI HUJJAT MUHARRIRLARI. WORD
MATN PROTSESSORI.
REJA:
1.
Matn muharrirlari haqida tushuncha.
2.
WORD matn muharririning asosiy imkoniyatlari.
3.
WORD dasturiga kirish va undan chiqish.
MATN MUHARRIRLARI HAQIDA TUSHUNCHA
.
Shaxsiy kompyuterlar paydo bo’lgandan buyon foydalanuvchilar uchun kundalik
yumushlarini u yoki bu tartibda yengillashtirib beruvchi yuzlab dasturlar yaratildi. Ma`lumki
inson ish faoliyati davomida ko’plab matnlarni qayta ishlashiga to’g’ri keladi. Kompyuterning
yaratilishi bu borada katta imkoniyatlarni ochib berdi. Masalan: “Microsoft”, “MultiEdit” va shu
kabi dasturlar ish yuritishni ancha yengillashtirdi.
Eng ko’p tarqalgan dasturlar majmui “Microsoft Office” bilan tanishamiz.
Majmua
tarkibiga kuyidagi dasturlar kiradi:
“Microsoft Word” – universal matn muxarriri.
“Excel” – elektron jadvali.
“Access” – ma`lumotlar bazasi tizimini boshkarish.
“Power Point” – zamonaviy reklamaning eng asosiy dasturi.
Matnli processorlarni yozish uchun quyidagi ikki gurux taxrirlagichlar ishlab
chiqilgan. Birinchi gurux xar xil darajali kiyinchilikdagi xujjatlarni tuzadi, xamda anik
vositali formatlash va grafiklarni uz ichiga oladi. Bu guruxning tipik vakili
“WINWORD”. Matnli processorlarning ikkinchi guruxi (ularni kupincha matn
muxarrirlari deb yuritiladi) fakat matnli fayllar bilan ishlashga moslashtirilgan. Bu
guruxga “ReadMe”, “Write”, “Bloknot” kabi programmalar kiradi. “Bloknot” eng
sodda
matnli muxarrirlardan biri, uning imkoniyat darajasi “Norton Commander”
dagi {F4} kabi, ya`ni fakat taxrirlab buladi, shriftlarni uzgartirib bulmaydi. ”Bloknot”
ning imkoniyat darajasi juda past.
WORD MATN MUHARRIRINING ASOSIY IMKONIYATLARI.
“Word” (So’z) - hozirgi zamon matnli processorlaridan biridir. Word dasturi bilan
ishlaganda unga har xil diagrammalar, tasvirlar,
grafiklar, “Paintbush” yoki boshka
biror grafikli muxarrirda chizilgan rasmlar, xamda jadvalning biror bulagini kuyish
mumkin. Word ning samarali va kulay
tomoni shuki, u “Write” matn muxarriri bajara
olmaydigan, matnni ikki va undan ortik kolonkalarga ajratish, matnni ramka ichiga
yozish va bu ramka chizigining soyali va soyasiz kurinishini xosil kilish, bir nechta ishchi
oynalar tuzish va xokazo ishlarni bajara oladi.
Word – bu matnli va grafikli axborotlar ustida
yuzlab amallarni bajaruvchi, matn
muxarrirlarining ichida mukammal dasturlardan biri bulib xisoblanadi. Word
yerdamida juda tez va yukori sifatda istalgan xujjatni oddiygina yezuvdan to murakkab
nashrdagi asl maketgacha tayerlash mumkin.
Birinchidan, Word zamonaviy kompyuter texnologiyalarida kuzda tutilgan an`anaviy
amallarni matnlar ustida suzsiz bajarish imkoniyatiga ega:
Formatlashtirilmagan alfavit-rakamli axborotlar tuplami va modifikaciyasi
Turli xil ulchamli va stilli “True Type” shriftlarni kullagan xolda belgilarni formatlash betlarni
formatlash
Xujjatni butunligicha formatlash
Tugri yezilganlikni tekshirish, sinonimlar tanlash va suzlarni avtomatik ravishda kuchirish.
Ikkinchidan, Word matn muxarririda “Windows” ning boshka ilovalarida tayerlangan
matnli
fragmentlarni, jadvallarni, rasmlarni xujjatga kiritish imkonini beradigan yangi
texnologiya imkoniyatlari mavjud.
Uchinchidan, Word – bu maxsus nashriy sistemalarga xos bulgan saxifalashning
kupgina amallarini bajarish imkoniyatiga ega bulgan
va bosmaxonada keyingi
nusxalash uchun asl nusxalar yasaydigan , umumkullaniladigan dasturlardan biridir.
Turtinchidan, Word - bu matnlarni kayta ishlash buyicha zerikarli ishni ba`zi payt
kizikarli, ba`zi payt tinchlantiruvchi mashgulotga aylantiradigan asl texnologik
yechimlarning noeb tuplamidir. Bunday yechimlarga tayer shablonlar va bezatish
uslublari sistemasi jadvallar yaratish
va modifikaciyalash usullari, avtotekst va
avtoalmashtirish funkciyalari, ishlatiladigan uskunalar oynasi va boshkalar misol bula
oladi.