Mavzu : iste’mol, jamg‘arma va investitsiyalar 1-§. Iste’mol va jamg‘armaning iqtisodiy mazmuni hamda ularning o‘zaro bog‘liqligi


-jadval.Respublikada asosiy kapitalga investitsiyalarning moliyalashtirish manbalari bo‘yicha tuzilishi (% hisobida)2



Yüklə 171,1 Kb.
səhifə6/10
tarix18.09.2023
ölçüsü171,1 Kb.
#145119
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
5-jadval.Respublikada asosiy kapitalga investitsiyalarning moliyalashtirish manbalari bo‘yicha tuzilishi (% hisobida)2

Ko‘rsatkichlar

1992

1995

2000

2002

2004

Jami kapital qo‘yilmalari

100

100

100

100

100

SHu jumladan:
















Davlat byudjeti mablag‘lari

26,6

22,9

29,2

25,0

14,9

Korxonalarning o‘z mablag‘lari

52,9

47,0

27,1

40,0

43,2

Banklari kreditlari

0,3

9,6

6,8

1,7

2,3

CHet el investitsiyalari va kreditlari

-

14,0

23,2

20,5

24,5

Aholi mablag‘lari

20,2

6,5

12,0

12,0

12,4

Boshqa mablag‘lar

-

-

1,7

0,8

2,7

Manba: O‘zR Davlat statistika qo‘mitasi
Investitsiyalarga sarflar darajasini ikkita asosiy omil belgilab beradi:
1) investitsiya sarflaridan kutilayotgan foyda normasi;
2) foiz stavkasi.
Investitsiyalarga qilinadigan sarflarning harakatlantiruvchi motivi foyda hisoblanadi. Tadbirkorlar ishlab chiqarish vositalarini qachonki ular foyda keltiradigan bo‘lsa, sotib oladilar.
Investitsiyalar darajasini belgilaydigan ikkinchi omil foizning real stavkasi hisoblanadi. Foiz stavkasi bu - real asosiy kapitalni sotib olish uchun zarur bo‘lgan, band qilingan pul kapitaliga korxona to‘lashi lozim bo‘lgan pul miqdori hisoblanadi. Agar kutilayotgan sof foyda normasi (masalan, 10 foiz) foiz stavkasi (7 foiz)dan ortiq bo‘lsa investitsiyani amalga oshirish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Aksincha, foiz stavkasi (aytaylik, 12 foiz) kutilayotgan sof foyda normasidan (10 foiz) ortiq bo‘lsa, investitsiyalash samarasiz hisoblanadi.
Investitsiya darajasiga kutilayotgan sof foyda normasi va foiz stavkasidan tashqari boshqa quyidagi omillar ham ta’sir ko‘rsatadi.
1. Mashina va uskunalarni xarid qilish, ishlatish va ularga xizmat ko‘rsatish xarajatlari.
2. Tadbirkorlardan olinadigan soliq miqdori.
3. Texnologik o‘zgarishlar.
SHunga ham e’tibor qaratish lozimki, yalpi sarflar tarkibining investitsiya sarflariga oid qismi yalpi xususiy ichki investitsiyalar deb yuritiladi. SHunga ko‘ra yalpi va sof investitsiyalarni ham bir-biridan farqlash zarur.

Yüklə 171,1 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin