Mavzu: alkogolizm — etilogiyasi, bosqichlari, zararlari, tashxislash, ichkilikbozlikni davolash

ZARARLI OQBIBATLARLI ICHISH
KXT bo’yicha F 10.1.
Sog’likka zarar yetkazadigan alkogol ichish modeli. Zarar jismoniy (gepatit va hokazo) yoki ruhiy bo’lishi mumkin (masalan, alkogolizatsiyadan keyingi ikkinchi darajali depressiya). Diagnosik belgilar:

• 
  Ichgan odamning psixikasiga yoki jismoniy holatiga bevosita zarar yetishi mavjudligi;
  
• 
  Salbiy ijtimoiy oqibatlar mavjudligi ham tashxisni tasdiqlaydi.
  

Zararli oqibatlarli ichish kasallikning alkogol bilan bog’liq bo’lgan yanada o’ziga xosroq shakli mavjud bo’lganda tashxislanmasligi kerak. Ushbu tashxis ham alkogolizmni istisno etadi.
QARAMLIK SINDROMI
KXT bo’yicha F 10.2.
Fiziologik, xulqiy va kognitiv hodisalarning kombinatsiyasi, bunda alkgolli ichimliklar ichish bemorning qiymat tizimida birinchi o’ringa chiqadi. Tashxis qo’yish uchun yil davomida quyidagi alomatlarning kamida uchtasi kuzatilgan bo’lishi kerak:

1. 
   Alkogol iste’mol qilishga kuchli muhtojlik yoki istak.
   
2. 
   Alkogol iste’mol qilishni nazorat qilish qobiliyatini yo’qotish, ya’ni ichishni boshlash, yakunlash va / yoki uning miqdorini.
   
3. 
   Bekor qilish holatlari ( F 10.3 va F 10.4 ga qarang).
   
4. 
   Tolerantlikning ortishi.
   
5. 
   Alkogolizatsiya foydasiga boshqa qiziqishlarning progressiv unutilishi, alkgolni topish, qabul qilish va uning ta’siridan keyin tiklanish uchun talab etiladigan vaqtning uzayishi.
   
6. 
   Ayon bo’lgan salbiy oqibatlarga qaramasdan, alkogolli ichimliklarni ichishni davom ettirish.
   

Ko’pgina shifokorlar uchun ichkilikka qaramlik sindromi alkogolizm tashxisini qo’yish uchun yetarli hisoblanadi, biroq post-sovet psixiatriyasi ancha qat’iyroqdir.
F 10.2 tashxisi beshinchi belgi bilan to’ldirilishi mumkin:
0 — hozirgi vaqtda ichishdan tiyilish;
1 — hozirgi vaqtda tiyilish, ammo ichishni istisno qiladigan sharoitlarda (shifoxonada, qamoqxonada va hk);
2 — hozirgi vaqtda klinik nazorat ostida, o’rnini bosuvchi yoki tiklovchi terapiyada;
3 — hozirgi vaqtda tiyilish, ammo nafrat uyg’otadigan yoki taqiqlovchi dorilar (teturam , litiy tuzlari) bilan davolanishda;
4 — hozirgi vaqtda etanolni qabul qilish (faol qaramlik);
5 — doimiy qabul qilish;
6 — epizodik qabul qilish.