Mavzu: Amaliy hamda qonuniy metrologiya. Reja: Amaliy metrologiya asoslari

Aprior ma‟lumotsiz o‟lchashni bajarib bo‟lmaydi.

 

 

1-aksiomani  izohlashdan  boshlaymiz.  Eng  avvalo 

"aprior ma‟lumot" nima o‟zi degan savol tug‟ilishi tabiiy. 

Aprior so‟zi a priori - oldin keluvchi, dastlabki (lotincha) 

ma‟nosini bildirib, boshlang‟ich, muayyan voqea, voqelik 

yoki tajribagacha bo‟lgan ma‟lumotlar, bilimlar majmuini 

anglatadi.  Bu  so‟z  bilan  ketma-ket  keluvchi  yana  bir 

tushuncha  bor  -  aposteriori,  (a  posteriri)  ya‟ni  keyingi, 

orqadagi,  tugallanuvchi  degan  ma‟nolarni  bildiradi.  Bu 

so‟zlarni ilk bora qadimgi grek faylasuflari kiritganlar. Ularning talqinicha, har bir 

inson anglaydigan ilm, ma‟lumot yoki axborot muayyan bir tajribadan, voqelikdan 

yoki amal (saboq olish, yodlash, o‟qish va shu kabilar) dan so‟ng mujassamlashadi. 

---

Hosil  qilingan  axborot  keyingi  amallar  mobaynida  ortib  boradi  va  ma‟lum  bir 

davrdagi aposterior ma‟lumot aprior ma‟lumotga aylanadi. 

SHunday  qilib, o‟lchashlar  nazariyasi nuqtai  nazaridan  qaraydigan bo‟lsak, 

muayyan  o‟lchashni  amalga  oshirishdan  oldin  shu  o‟lchashga  tegishli  bo‟lgan 

ma‟lum  doiradagi  ma‟lumotlar  aynan  aprior  ma‟lumotni  bildiradi.  Agar  bizda 

mana  shu  ma‟lumotlar  bo‟lmasa,  u  holda  umuman  o‟lchash  to‟g‟risidagi 

tushunchaning o‟zi shakllana olmaydi ham.