Mavzu: Berilganlarni uzatish usullari. Reja 1. Aloqa kanallari 2. Raqamli aloqa kanallari Aloqa kanallari (AK) istalgan axborot uzatish tizimining umumiy bo`g`imidir.
Fizik tabiati bo`yicha aloqa kanallari quyidagilarga bo`linadi: Mexanik - axborotning moddiy tashuvchilarini uzatish uchun ishlatiladi;
Akustik - tovushli signal uzatiladi;
еlektr - еlektr signal uzatiladi.
optik – yorug`lik signali uzatiladi;
Еlektr va optik aloqa kanallari quyidagicha bo`lishi mumkin:
simln, signallarni uzatish uchun fizik o`tkazgichlar (еlektr simlar, kabellar, svetovodlar va b.) ishlatiladi;
Simeiz (radiokanallar, infraqizil kanallar va b.), signallarni uzatish uchun еfir bo`yicha tarqaladigan еlektromagnit to`lqinlardan foydalaniladi.
Uzatilayotgan axborotni tasvirlash shakli bo`yicha aloqa kanallari quyidagicha bo`ladi: - analogli (uzluksiz ) - axborot analog kanallar bo`ylab uzluksiz shaklda tasvirlangan, ya`ni biror fizik kattalikning uzluksiz qiymatlari qatori ko`rinishida uzatiladi;
- raqamli - axborot raqamli kanallar bo`yicha u yoki bu fizik tabiatdagi raqamli (diskret, impulsli) signallar ko`rinishida uzatiladi;
Axborot uzatilishining mumkin bo`lgan yo`nalishlariga bog`liq ravishda quyidagi aloqa kanallari bo`ladi: - sinileksli - axborotni faqat bir yo`nalishda uzatishga imkon beradi;
- yarim dupleks - axborotning to`g`ri va teskari yo`nalishlarda galma-gal uzatilishini ta`minlaydi;
- dupleksli - axborotni bir vaqtning o`zida ham to`g`ri, ham teskari yo`nalishlarda uzatishga imkon beradi.
Aloqa kanallari, nixoyat, bunday bo`lishi mumkin: - kommutatsiyalanadigan;
- kommutatsiyalanmaydigan.
Kommutatsiyalanadigan kanallar axborotni faqat uzatish vaqtiga alohida uchastkalar (segmentlardan) tuziladi; uzatish tugagandan keyin bunday kanal tugatiladi ( ajratiladi ).
