Lazer nurlarining qutblanganligi.
Lazer nurlanishining qutblanganligi elektromagnit to‘l-qinida elektr maydon kuchlanganlik vektorining yo‘nalganligini xarakterlaydi. Agarda yorug‘lik dastasining har-bir nuqtasida elektr maydon kuchlanganlik vektori nurlanish tarqalish yo‘nalishiga ko‘ndalang tekislikda bir to‘g‘ri chiziq bo‘ylab tebransa, bunday nurlanishni chiziqli yoki yassi qutblangan nurlanish deyiladi. Qutblanish tekisliklari o‘zaro ko‘ndalang, fazalar farqi o‘zgarmas kattalikga ega bo‘lgan ikki chiziqli qutblangan nurlanishlarning yig‘indisi elliptik qutblangan nurlanishni beradi.
Agarda qutblanish tekisliklari o‘zaro perpendikulyar va fazalar farqi 2 yoki 32 ga teng bo‘lgan ikkita chiziqli qutblangan nurlanishning yig‘indisi doiraviy qutblangan nurlanishni hosil qiladi. Agarda yorug‘lik qutblanmagan bo‘lsa, elektromagnit to‘lqin-ning elektr maydon vektori uning tarqalishiga ko‘ndalang tekislikda tasodifiy yo‘nalishlarda tebranishi mumkin. Zarraning yuqori energetik sathdan quyi energetik sathga spontan o‘tishida hosil bo‘lgan yorug‘lik kvantining qutblanish har qanday ixtiyoriy yo‘nalishda bo‘lishi mumkin. SHu spontan yorug‘lik kvanti ta’sirida hosil bo‘lgan majburiy yorug‘lik kvantining qutblanishi ham uni majburlovchi spontan yorug‘lik kvantining qutblanishdek bo‘ladi. SHuning uchun chiziqli qutblangan yorug‘lik nurlanishini olish uchun lazerning optik rezonator ichiga elektromagnit tebranishlarning elektr maydan kuchlanganlik vektorini ma’lum berilgan tekislik-dagi tebranishlarini o‘tkazuvchi optik element, ya’ni qutblantirgich kiritiladi. Agarda optik rezonator ichida chiziqli qutblantiruvchi optik element bo‘lmay, lazerdan qutblanmagan nurlanish chiqayotgan bo‘lsa, u holda nurlanish yo‘liga undan kerakli turdagi qutblanishli nurlanishni hosil qiluvchi maxsus optik elementlar qo‘yilishi mumkin.
Xulosa
Bayon etilgan usullarni qo’llab gazdan iborat faol muhitni olish qulaydir, chunki gazni xarakterlovchi kattaliklar fizikada yaxshu o’rganilgan. Gaz xarakteristikalarini tajribada aniqlash usullari ham yaxshi ishlab chiqilgan.
Gazli faol muhitda turli gaz zarralari orasilagi noelastik to’qnashuvda energiya almashishi oson kechadi. Ayniqsa, energetik sathlari bir hil bo’lgan turli gaz zarralarida (gaz aralashmalarida) energiya almashinishi yuqori darajada bo’ladi. Bu fikrlar gazli lazer nurlanishini olish boshqalarga nisbatan qulayligini ko’rsatadi.
Atmosfera 3 ta asosiy qavatdan – troposfera, stratosfera va ionsferadan tarkib topgan. Biz bu to`g`rida keyinroq ma'lumot beramiz. Havo zarrachalarining eng zich joylashgan qavati troposfera bo`lib, u biosfera tarkibiga kiradi. Hozirgacha fanda havoda yashovchilar – atmobiontlar ma'lum emas. Ammo ko`pgina organizmlar bor-ki, ular havoda harakatlanish va oziqlanishga moslashib olganlar. Shunday qilib, biosfera tirik va tirik bo`lmagan tarkibiy qismlardan iborat murakkab ekotizim bo`lib, u iyerarxik tartibda joylashgan individ, populyatsiya, biotsenoz va biogeotsenozlardan tashkil topgan. Hozirgi kunda biosferaning o`zgarishi qudratli kuchlar ta'sirida yanada tezlashgan. Bu qudratli kuch inson omili bo`lib, insonning o`zgartiruvchi faoliyati tabiatning barcha burchaklarida favqulodda texnogen hodisalar va tabiiy ofatlarni keltirib chiqarmoqda. Tirik organizmlar Yer yuzining barcha muhitlarini egallab olgan bo`lib, bundan faqatgina bepoyon muzliklar va harakatdagi vulqon kraterlari mustasno.
V.I. Vernadskiy o`z vaqtida hayot biosferaning barcha yerida mavjud ekanligini ko`rsatib o`tgan edi. Uning fikricha tirik organizmlar turli muhitga moslashaoladigan bo`lganlari uchun ham ular tobora yangi muhitlarni o`zlashtiraboradilar. Darhaqiqat, hayot dastlab suvda paydo bo`lib, keyinchalik u quruqlik va havo muhitiga ham tarqaldi. Tirik organizmlarning bosimga chidayolish diapazoni ham keng.
Foydalanilgan adabiyotlar
ABC darsi: rejalashtirish, metodologiya, texnologiya, tahlil. – H.: Ko‘rish. Osnova guruhi, 2006 yil.
Babanskiy Yu.K. Darsni takomillashtirish muammolari. "YO'Q", 1979 yil, 4-son.
Baranov S.P. Ta'lim tamoyillari. - M., 1975 yil.
Bezrukova V.S. Maktabdagi zamonaviy dars haqida hamma narsa: muammolar va echimlar. - Moskva: sentyabr, 2004 yil.
Horbach S. Funktsional tahlil tizimidagi dars yoki maktabdagi zamonaviy dars / Bosh o'qituvchi. - #35. - K., 2006 yil.
Tarix, huquq va axloq o'qituvchilari uchun qo'llanma / O.V. Galegova , I. P. Nikitina. - X.: Vesta : "Tong" nashriyoti, 2006 yil.
Dyachenko V.K. Ta'lim sohasida hamkorlik. - M., 1991 yil.
Dyachenko V.K. Ta'limning tashkiliy tuzilishi jarayon . - M., 1989 yil.
Zotov Yu.B. Zamonaviy darsni tashkil etish / Ed. P.I. Pidkasistogo , M., 1984 yil.
Kazanskiy N.G., Nazarova T.S. Didaktika (boshlang'ich sinflar) - M .: Oliy maktab, 1978 yil.
Kirilova G.D. Darsni integral tizim sifatida takomillashtirish - L., 1983.
Konarjevskiy Yu.A. Dars tahlili. - M.: "Pedagogik izlanish" markazi, 2000 y.
Maxmutov M.I. Zamonaviy dars. - 2-nashr. Moskva, 1985 yil.
Zamonaviy maktabda o'quv jarayonini tashkil etish: o'qitish - metod. Qo'llanma O'qituvchilar, ta'lim muassasalari rahbarlari, IPO talabalari uchun / M.V. Gadyatskiy, T.M. Xlebnikova . - X.: Vesta : "Morning" nashriyoti, 2003 yil.
Palamarchuk V., Rudakivska S. Ijodiy shaxsdan ta'limdagi yangi texnologiyalarga //Ridna shkola. – 1998. - №2.
Pedagogika . Talabalar uchun o'quv qo'llanma ped . universitetlar va pedagoglar _ Kollejlar / Ed. P.I. Pidkasystogo . - Moskva: Rossiya Pedagogika Jamiyati, 1998 yil.
Axlat O.I. Zamonaviy dars. Interfaol ta'lim texnologiyalari - K.: A.S.K., 2005 y.
Su xomlinskiy V.A. Men yuragimni bolalarga beraman. - K .: Radianska maktabi, 1988 yil.
Tuchkova T.U. Dars o'qituvchining grammatikligi va mahoratining ko'rsatkichi sifatida . - M .: TsGL, APK va PRO, 2003 yil.
Ushinskiy K.D. 11 jildlik buyurtmalar to'plami : T. 2. - M.-L., 1949.
Xarlamov I.F. Pedagogika - 2- nashr , M., Oliy maktab, 1990 yil.
Dostları ilə paylaş: |