Mavzu: Davlat byudjetining iqtisodiyotdagi ahamiyati Reja

3.O`zbekistonda davlat byudjetini takomillashtirishga qaratilgan chora-tadbirlar
Moliyaviy ulkan xilma-xillikda ma'lum umumiy xususiyatlarda farq qiluvchi alohida sohalarni ajratish mumkin. Shunday qilib, yalpi ijtimoiy mahsulotning tannarxini taqsimlashning alohida sohasi davlatda korxonalar, tashkilotlar, muassasalar va aholi bilan rivojlanayotgan moliyaviy munosabatlar natijasida shakllanadi. Ushbu munosabatlar umumiy bo'lib, ular taqsimot jarayonida vujudga keladi, davlat ajralmas ishtirokchidir va ijtimoiy ehtiyojlarni qondirish uchun mo'ljallangan mablag'larning markazlashtirilgan fondini shakllantirish va ulardan foydalanish bilan bog'liq . Moliyaviy munosabatlarning ushbu umumiyligi davlat byudjeti deb ataladigan kontseptsiyaning iqtisodiy tarkibini tashkil etadi .

Davlat byudjeti chunki iqtisodiy munosabatlar majmui ob'ektivdir. Taqsimotning mustaqil sohasi sifatida mavjudligi ob'ektiv ravishda ijtimoiy ishlab chiqarishni o'zi tomonidan belgilanadi, uning rivojlanishi uchun tegishli markazlashtirilgan resurslar kerak bo'ladi. Mablag'larning markazlashtirilishi umuman iqtisodiyotning ishlashini ta'minlash uchun xalq xo'jaligida uzluksiz aylanishni tashkil qilish uchun zarurdir. Xarajatlarni taqsimlashning aniq byudjet sohasi mavjudligi ham davlatning tabiati va funktsiyalari bilan belgilanadi. Davlat ustuvor tarmoqlarni moliyalashtirish, butun jamiyatda ijtimoiy-madaniy tadbirlarni o'tkazish, mudofaa muammolarini hal qilish va davlat boshqaruvining umumiy xarajatlarini qoplash uchun markazlashtirilgan mablag'larga muhtoj.Shunday qilib,

Iqtisodiy rivojlanishning hozirgi bosqichida markazlashtirilgan moliyaviy resurslar davlatga ijtimoiy ishlab chiqarishning zarur sur'atlari va nisbatlarini ta'minlashga, uning tarmoq va hududiy tuzilishini yaxshilashga, iqtisodiyot tarmoqlarini rivojlantirishning ustuvor dasturlari uchun zarur mablag'larni shakllantirishga va katta ijtimoiy o'zgarishlarni amalga oshirishga imkon beradi. Moliyaviy markazlashtirish tufayli mablag'lar iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishning muhim sohalariga, davlatning iqtisodiy va ijtimoiy siyosatini muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun shart-sharoitlarni tayyorlashga yo'naltirilmoqda.

4.Xulosa
Xulosa qilib shuni aytish mumkinki,davlat byudjeti bozor iqtisodiyoti, investitsiya, va boshqa omillar bilan bog’liqdir.
Biz ijtimoiy hayotda ko'p tilga oladigan davlat byudjeti va davlat maqsadli jamg'armalari byudjetlari loyihalari ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish ustuvorliklari, moliya yiliga mo'ljallangan makroiqtisodiy ko'rsatkichlar prognozi hamda soliq va byudjet siyosatining asosiy yo'nalishlari asosida tuziladi. Byudjet daromadlari esa byudjetga beg'araz tushgan va qaytarib olinmaydigan pul mablag'lari hisoblanadi.
Davlat byudjeti daromadlarining asosiy qismi soliqlar hisobiga shakllantirilib, yig'ilgan mablag'lar jamiyat manfaati, xalq hayotini yaxshilash maqsadida turli sohalarga yo'naltiriladi. Biroq 2020-yilning og'ir kelishi, ayniqsa, koronavirus pandemiyasi dunyo mamlakatlari qatori yurtimizda ham ko'pgina rejalarni amalga oshirishga jiddiy salbiy ta'sir ko'rsatdi. Ayrim sohalarda belgilangan mablag'larning o'z vaqtida ajratilishi bilan bog'liq qator muammolar yuzaga keldi.