Mаvzu: Davriy qonun va elementlarning davriy sistemasi. D. I. Mendeleyevning kimyoviy elementlar davriy jadvali va davriy qonunning kashf qilinishi. Eritmalar va ularning turlari Reja
MАVZU: Davriy qonun va elementlarning davriy sistemasi. D.I.Mendeleyevning kimyoviy elementlar davriy jadvali va davriy qonunning kashf qilinishi. Eritmalar va ularning turlari
Reja:
1. Davriy qonun va elementlarning davriy sistemasi.
2. Dаvriy qоnunning kаshf qilinishi, davriy qonun va davriy sistemaning taraqqiyoti.
Kimyogar o‘zi yaratgan qonunning ob’ektivligiga to‘la ishongan holda, o‘sha paytda ma’lum bo‘lgan ba’zi elementlarning atom massalariga tuzatish kiritdi. Agar elementlar faqat atom massalari tartibida (o‘sha vaqtda ma’lum bo‘lgani bilan) joylashtirilganda, davriy qonundan bir qator chetlashishlar kuzatiladi. Masalan, agar biz elementlarni yuqoridagidek joylashtirganimizda alyuminiy tagida titanni, kremniyning tagida vadaniyni, xossalari umuman o‘xshash bo‘lmagan elementlarni uchratgan bo‘lar edik.
Kimyogar o‘zi yaratgan qonunning ob’ektivligiga to‘la ishongan holda, o‘sha paytda ma’lum bo‘lgan ba’zi elementlarning atom massalariga tuzatish kiritdi. Agar elementlar faqat atom massalari tartibida (o‘sha vaqtda ma’lum bo‘lgani bilan) joylashtirilganda, davriy qonundan bir qator chetlashishlar kuzatiladi. Masalan, agar biz elementlarni yuqoridagidek joylashtirganimizda alyuminiy tagida titanni, kremniyning tagida vadaniyni, xossalari umuman o‘xshash bo‘lmagan elementlarni uchratgan bo‘lar edik.
Uning elementlarning kimyoviy xossalarini e’tiborga olib, unga yaqin elementlarning atom massalariga o‘zgartirish kiritdi. Mendeleyev davriy sistemasida davriylik elementlar o‘rtasida ma’lum bo‘sh katakchalar (o‘sha vaqtda noma’lum bo‘lgan elementlar uchun) tashlab ketilgandan so‘ng takrorlanar edi. Mana shu bo‘sh katakchalarga Mendeleyev o‘sha paytda noma’lum bo‘lgan elementlarni joylashtirdi. Bu elementlar alyuminiydan keyin joylashgan edi. (Mendeleev ularni «eka-alyuminiy», sanskritchadan — «eka» — bir, «ekakremniy» va «ekobar» deb nomlagan). Mendeleyev, hatto bu noma’lum elementlarning xossalarini oldindan bashorat ham qildi.
Uning elementlarning kimyoviy xossalarini e’tiborga olib, unga yaqin elementlarning atom massalariga o‘zgartirish kiritdi. Mendeleyev davriy sistemasida davriylik elementlar o‘rtasida ma’lum bo‘sh katakchalar (o‘sha vaqtda noma’lum bo‘lgan elementlar uchun) tashlab ketilgandan so‘ng takrorlanar edi. Mana shu bo‘sh katakchalarga Mendeleyev o‘sha paytda noma’lum bo‘lgan elementlarni joylashtirdi. Bu elementlar alyuminiydan keyin joylashgan edi. (Mendeleev ularni «eka-alyuminiy», sanskritchadan — «eka» — bir, «ekakremniy» va «ekobar» deb nomlagan). Mendeleyev, hatto bu noma’lum elementlarning xossalarini oldindan bashorat ham qildi.