Mavzu: egilishda deformatsiyalar

1) =0 da =0;
2) = da =0.
Birinchi shartdan =0.
Ikkinchi shartdan
bundan:




Balka kesimining ogish burchaklari va salqiliklar tenglamalari:


Eng katta salqilik z=/2 da balka qulochining o’rtasiyada paydo bo’ladi:

z=0 da V tayanchdagi kesimning ogish burchagi:




soat mili yurishi yo’nalishida
z= da tayanch S dagi kesimning ogish burchagi

soat mili yYrishi yo’nalishiga teskari.

jasida to’planadigan solishtirma energiyaning bir qismi sabab bo’ladi degan gipotezaga asoslanadi. Ushbu nazariyada umumiy shart quyidagi ko’rinishda yoziladi.

Bu erda: - tekshirilyotgan chegaraviy kuchlanish holatida kub shaklini o’zgarishi bilan bogliq bo’lgan energiyaning hisob qiymati;
- Ushbu energiyaning oddiy cho’zilishiga o’tkazilgan tajriba natijasidan olingan chegaraviy qiymati.
Solishtirma energiyalarni o’rniga ularni ma’lum ifodalarini qo’yib quyidagi shartni olamiz:


(1.3)
Bu erda: - oddiy cho’zilishda tajribadan topilgan chegaraviy kuchlanish.
Tekis kuchlanish holatida (25.13) formula quyidagicha yoziladi.



Agar bo’lgan xususiy hol uchun desak
(1.4)
Energetik nazariya ham plastik materiallar bilan o’tkazilgan tajribalarda yaxshi natijalar beradi, shuning uchun u amalda keng qo’llaniladi.

Bunda uzilishdan emirilish juda ham kichik qoldiq defomastiyalarda yoki ularsiz (mo’rt emirilish) kesishishdan emirilish qoldiq deformastiyalar hosil bo’lishi bilan ro’y beradi.

Bundan shunday xulosa kelib chiqadiki, birinchi va ikkinchi mustahkamlik nazariyalarini pastki uzilishdan emirilishni faqat mo’rt materiallar uchun tadbiq etish mumkin. Uchinchi va to’rtinchi mustahkamlik nazariyadan oqish chegarasi hosil bo’ladigan plastik holatdagi materiallar uchun tadbiq etish yaxshi natijalar beradi.
Mor nazariyasi cho’zilish va siqilishga bir hil qarshilikli materiallarni emirilishdagi qarshiligini aniqlashga yordam beradi. Bunda (1.) AV tarmoq kesishdan emirilishni harakatlaydi.
Birinchi va ikkinchi mustahkamlik nazariyalarining kamchiligini ko’pligi xozirgi paytda ularni qo’llash talabga javob bermaydi. Shuning uchun amaliy hisoblar uchun to’rtinchi (energetik) nazariyasi yoki uchinchi mustahkamlik nazariyalarini cho’zilish va siqilishga bir xilda qarshilik ko’rsatuvchi materiallar uchun qo’llash taklif etiladi.
Cho’zilish va siqilishga har-hil qarshilik ko’rsatuvchi ya’ni mo’rt materiallar uchun mor nazariyasini qo’llash taklif etiladi.
Shuni takidlash lozimki, materialni (plastik yoki mo’rt) holati faqatgina uni tuzilishi bilan emas balki, kuchlanganlik holati turi, Temperatura va yuklanish tezligi bilan ham belgilanadi.
Tajribalar shuni ko’rsatadiki, yuklanish sharoitida va Temperatura ta’sirida ba’zi plastik materiallar mo’rt materiallarga o’xshab qarshilik ko’rsatsa, ba’zi mo’rt materiallar aniq bir kuchlanganlik holatida plastik materialga o’xshab emiriladi. Masalan, har tomonlama cho’zilish kuchlanganlik holati ostidagi plastik materiallar mo’rt materiallarga o’xshab emiriladi.
Bunday kuchlanganlik holati “bikr” deb yuritiladi.
Har tomonlma siqilish ostidagi kuchlanishlik holati esa, “yumshoq” deb yuritiladi. Chunki, bu holatda mo’rt materiallar plastik holatlarda o’zlarini ko’rsatadi.
Har tomonlama siqilishda materiallar emirilmasdan katta bosimlarga bardosh berishlari mumkin.