Abdulloh
Shahobiddinov
Farg’ona Jamoat Salomatligi Tibbiyot Instituti
Mavzu: Fertilizatsiya jarayoni Homiladorlik - bu urug'lantirish paytidan boshlanib, tug'ilish bilan yakunlanadigan fiziologik jarayon
Urug'lantirish – bu ikkita jinsiy hujayraning birlashishi jarayoni-erkak (sperma) va ayol (tuxum)
Sperma - filiform hujayra, quyidagilardan iborat:
1.Boshlar
2.Bo'yin
3.Quyruq
Hayot davomiyligi 48 soat
Sperma Yadro 23 xromosomaga ega – gaploid to'plam (22-somatik, 1-jinsiy)
Spermatozoidlardan
50% - x-XP
va 50% - Y- XP
Sperma Sperma rivojlanish vaqti voyaga etgan shakllardan oldin taxminan 72 soat
Sperma shakllanishi bu o'ralgan seminifer tubulalarda sodir bo'ladi
Konsentratsiya: 1 ml sperma ichida-60 million sperma
Tuxum - xromosomalarning gaploid to'plamini olib yuradigan ayol jinsiy hujayrasi (23; ulardan 22 tasi somatik, 1 tasi jinsiy X)
Tuxum Tuxumning pishishi ayolning hayz davrining o'rtasidagi asosiy follikuladan kelib chiqadi
Tuxum Hayot davomiyligi taxminan 20 soat
Butun reproduktiv davrda atigi 400-500 follikul pishib etiladi (300-400 mingdan)
Urug'lantirish Sperma hujayrasi ximotaksis yordamida tuxumni topadi, yarim soatdan keyin bachadon kanalini, 1-2 soatdan keyin bachadon bo'shlig'ini engib, fallop naychasida bo'ladi
Urug'lantirish Urug'lantirish fallop naychasining ampulyar qismida sodir bo'ladi
Urug'lantirish Fallop naychasida sperma faollashadi va sodir bo'ladi akrosomal reaktsiya - sperma boshidagi fermentlar tuxum membranasini eritib, kirib boradi faqat bitta sperma (bosh, bo'yin va quyruq tashlanadi)
Urug'lantirish Tuxum atrofida hosil bo'ladi urug'lantirish qobig'i Ayol va erkak jinsiy hujayralarining yadrolari aylanadi pronukleuslar va keladi sinkarion-termoyadroviy bosqich Natijada hosil bo'ladi Embriogenez_Embriogenez'>Zigota Embriogenez Embriogenez Hujayraning blastomerlarga bo'linishi bilan sodir bo'ladi tezlik 1 bo'linish kuniga 3 kungacha
Morula bosqichi→ Embriogenez Moruladan hosil bo'ladi blastotsist - suyuqlik bilan to'ldirilgan ichi bo'sh pufakcha, unda ikki qatlamli hujayralar hosil bo'ladi:
1. yengil-trofoblast
2. qorong'i-embrioblast
Embriogenez Blastogenez - bosqichni o'z ichiga oladi bepul blastotsist va implantatsiya jarayoni Erkin blastotsist bosqichi – 4-kuni blastotsist bachadon bo'shlig'iga kiradi va erkin yotadi
Embriogenez 6-7-kuni sodir bo'ladi implantatsiya (nidatsiya) embrioblast
Implantatsiya bosqichlari:
1. yopishish (yopishish)
2. invaziya (kirib borish)
Embriogenez Embrionning shakllanishi
murakkab jarayonlar natijasida sarig'i xaltasi hosil bo'ladi-homiladorlikning 12 xaftaligiga qadar yo'qoladigan ozuqa manbai
Embriogenez Embrionning shakllanishi
Tuxumdonning membranalari hosil bo'ladi:
- amnion (ichki)
- seroz membrana (tashqi) – keyinchalik shakllanadi birlamchi chorion → Embriogenez Allantois-embrionning orqa ichaklaridan hosil bo'ladi va embrion aorta bilan bog'lanadi, shuning uchun u boy qon tomir tarmog'iga ega
Birlamchi chorionik Villi ichiga kirib, "haqiqiy chorion" hosil bo'ladi.
Embriogenez Chorion quyidagilardan iborat:
- silliq-bachadon lümenine shishiradi
- tarvaqaylab ketgan-o'z platsentasi
Antenatal rivojlanish 1 davr: embrion
20-24-homilaning asosiy funktsional tizimlarini shakllantirish
Rivojlanishning muhim davrlari 1-1-haftaning oxiri va butun 2-hafta
2 – 3-6 hafta-yo'ldoshning shakllanish bosqichi
Rivojlanishning muhim davrlari 3 – 36-40 hafta-platsenta o'sishini to'xtatish va homila massasining ko'payishi
E'tiboringiz uchun tashakkur!
