Futbol o‘yin texnikasining tasnifi(taktikaning bo’lim va kichik guruhlarga bo’lish jadvali
O’yinchilarning vazifalari Raqibga qarshi kurashayotgan jamoa harakatlaridagi uyushqoqlikka alohida futbolchilar o’rtasida vazifalarni aniq taqsimlash bilan erishiladi.
Hozirgi vaqtda o’yinchilarni vazifalariga ko’ra taqsimlash ular tayyorgarligidagi universallikka asoslangan bo’ladi. Bu hamma ishni barcha birdek bajara oladi degan so’z emas, albatta. Ammo har bir futbolchi o’yinning hamma texnik usullarini egallagan bo’lishi, hujumda ham, himoyada ham bilib harakat qilishi kerak. O’yindagi ayrim vazifalarni esa o’yinchi ayniqsa yaxshi ijro etadigan bo’lishi lozim.
Futbolchilar vazifalariga ko’ra darvozabonlarga, qanot himoyachilari, markaziy himoyachilar, o’rta qator o’yinchilari, qanot hujumchilari va markaziy hujumchilarga bo’linadi.
Har qaysi ixtisos o’yinchilariga bo’lgan talablar va ularning asosiy vazifalarini qisqacha ko’rib chiqamiz.
Darvozabon Hozirgi vaqtda darvozabonning o’yini turli-tuman va murakkabdir. Darvozabonning jismoniy, texnik va taktik tayyorgarligi, uning psixikasi mustahkamligiga yuksak talab qo’yilayotganligi ham ana shundan.
Odatda, darvozabon - baland bo’yli (175 sm va undan orti?), a’lo darajada jismoniy tayyorgarlik ko’rgan, reaksiyasi juda tez, start tezligi yuqori o’yinchi bo’ladi. U dovyurak va jur’atli, sakrovchan, epchil va hozirjavob, harakatlarini yaxshi muvofiqlashtira oladigan, yaxshi mo’ljal oladigan va rejalay biladigan bo’lishi; to’pning ehtimoliy uchish yo’nalishi, tezligi va traektoriyasini darhol aniqlay olishi, himoya jarayonini mohirona idora qilishi, ya’ni uning izchilligi va uyushqoqligini ta’minlay bilishi kerak.
Darvozabon joyida turib, harakatlanib va sakrab o’ynashning barcha texnik usullarini a’lo darajada bilishi zarur. Darvozabonning mahorat darajasi ana shu usullarning nechoqlik to’g’ri, aniq va ishonchli bajarilishiga bog’liq. Darvoza oldidagi o’yin bilan darvozadan chiqib harakat qilishni muvaffaqiyatli qo’shib olib borish, o’z darvozasini himoyalash va hujum uyushtirishda sheriklar bilan bahamjihat harakat qilish ham darvozabonning yuksak mahoratini ko’rsatadi.