2. Nosilindrik quvurlardagi harakat Nosilindrik quvurlarda suyuqlik harakat qilgandagidek hollar uchun ham bosimning kamayishi Darsi formulasi bo‘yicha hisoblanadi. Lekin, bu holda hisoblash quvur diametri D bo‘yicha emas, balki gidravlik radius bo‘yicha hisoblanadi. Bu holda Darsi formulasi (6.20) ko‘rinishida yoziladi.
Nosilindirik quvurlarda harakat tartibi ham gidravlik radius orqali ifodalangan Reynolds soni
yoki aytilgan quvurlar uchun qabul qilingan Reynolds soni
bo‘yicha hisoblanadi. Bu holda yangi turdagi Reynolds sonining kritik qiymati quyidagicha bo‘ladi:
Bu holda, laminar harakat uchun qarshilik koeffitsiyenti yangi Reynolds soniga mos ravishda o‘zgaradi.
Nosilindrik quvurlarga misol sifatida quyidagilami ko‘rsatish mumkin
1) halqasimon quvur.
a) harakat kesim
b) ho‘llangan perimeter
v) gidravlik radius
2) teng tomonli uchburchak quvur
a) harakat kesimi
b) ho llangan perimeter
v) gidravlik radius
3) to‘g‘ri to‘rtburchak quvur
a) harakat kesimi
b) ho’llangan perimeter
v) gidravlik radius
Nosilindrik quvurda turbulent harakat qilayotgan suyuqlik uchun Darsi koeffitsiyenti yuqorida keltirilgan formulalar bo‘yicha hisoblanib, Reynolds soni Re o‘miga unga teng bo‘lgan 4R'e miqdor qo‘yiladi. Nisbiy g‘adir-budirlik esa bo‘yicha hisoblanadi. Bundan ham soddaroq qilib aytganda, ekvivalent diametr tushunchasi kiritilib, avvalgi keltirilgan Darsi formulasi Reynolds soni va X uchun formulalarga D o‘miga dek qo‘yib, avvalgidek hisoblanadi.
3. Amaliy mashg’ulotlarni bajarishga doir ko‘rsatma Masala: Gidrotizim uchlariga o‘matilgan manometrlaming ko^sa tishlari
bo‘lib, gidrotiz uzunligi L =500 sm va diametri d = 20 mm bo‘lsa, gidrotizm harorati t=50C bo‘lgan motor moyining sarfini aniqlang
Yechimi: Jadvaldan harorati t = 50°C bo‘lgan motor moyining kinematik yopishqoqlik koeffitsiyentini deb olamiz.
Suyuqlik sarfini u holda quyidagicha aniqlaymiz:
Suyuqlik harakat rejimi laminar ekanligini inobatga olib, Puazeyl qonuni asosida bosimning kamayishini aniqlaymiz: