Mavzu: Internetda ma'lumotlarni I. Darsning maqsadi: a Ta’limiy maqsad

Qidiruv tizimida ishlash
Ramblerni ishga tushirish uchun, awal Internet Explorerni ishga tushiramiz. Brauzerning adreslar satriga Rambler qidiruv tizimining adresi - www.rambler.ru ni kiritib Enter tugmasini bosamiz. Brauzer ma'lumotlar maydoniga Rambler qidiruv tizimining Web-sahifasi chiqadi:


Awalambor, Internetdan qanday axborotni izlashni aniq bilish lozim.U biror mavzu bo'yicha maqola, o'yin dasturi, kompyuter qurilmalari drayveri va hokazo bo'lishi mumkin. Agar biror maqola kerak bo'lsa, Rambler qidiruv satriga shu maqola nomi, yoki maqolada uchrashi mumkin bo'lgan so'z yoki jumla, ya'ni kalit so'z kiritilib, qidiruv tugmasi bosiladi.
A gar biror dasturni topish kerak boisa, qidiruv satriga shu dastur nomi yoki uning vazifasi kiritiladi. Masalan, WindowsXP operatsion sistemasi uchun Laserjet 1300 printerining drayveri kerak bo'lsa, qidiruv satriga "WindowsXP uchun Laserjet 1300 drayveri" (драйвер Laserjet 1300 для WindowsXP) deb yoziladi. Rambler qidiruv satriga kiritilgan axborotni Internet tarmog'idagi millionlab hujjatlar ichidan izlaydi. Natijada Web-brauzer ma'lumotlar maydoniga bir necha (o'nlab yoki yuzlab) hujjatlarning gipermurojaatli adreslari vaularning qisqacha tavsiflaridan iborat Web-sahifa chiqadi. Topilgan hujjatlar ichidan keraklisini berilgan qisqatavsifiga ko'ra aniqlab olinadi.
Izlash vaqtini kamaytirish uchun kerakli axborotni mavzu bo'yicha izlash mumkin. Buning uchun Ramblerning bo'limlar ro'yxatida kerakli bo'lirn tanlanadi. Bu ish tanlangan bo'lim nomi ustiga sichqoncha ko'rsatkichini olib kelib, chap tugmasini bosish orqali amalga oshiriladi. Shuni aytish joizki, ro'yxatda umumiy bo'limlar berAgan. Masalan, "Sport", "Yangiliklar", "O'yinlar", "Kinozal" va hokazol Bo'lim tanlangach, qidiruv satrida berilgan axborot Internetning faqat tanMngan bo'limga tegishli huijatlari ichidan izlanadi.
Savol va topshiriqlar
1. Internetdan kerakli axborotni topish uchun nimalarni bilish
kerak?

2. 
   Internet axborot qidiruv tizimlari haqida so'zlab bering.
   
3. 
   Qanday qidiruv tizimlari adresini bilasiz?
   
4. 
   Axborot qidiruv tizimlarida qidiruv satri nima uchun kerak?
   

5. 
   Axborot qidiruv tizimlarida bo'limlardan nima uchun foydalaniladi?
   
6. 
   Agar qidiruv tizimi bir nechta hujjatni topsa, ulardan keraklisini qanday aniqlash mumkun?
   
7. 
   Axborot qidiruv tizimi yordamida O'zbekiston davlati haqida ma'lumot toping.
   
8. 
   Axborot qidiruv tizimi yordamida Internetdan sportga oid yangiliklarni toping.
   
9. 
   Internetdan kompyuterlarga oid yangiliklarni toping.
   

Mashqlar

1. 
   Chap ustundagi so'zlarni o'ng ustundagi jumlalarga moslab qo'ying.
   

Aport