Mavzu: Iqtisodiy resurslarni optimal taqsimlash masalasi

Tabiiy resurslarga oziq-ovqatga ishlatiladigan yovvoyi o’simliklar va hayvonlar, ichimlik suvi va boshqa maqsadlarda foydalanadigan suvlar, metallar olinadigan maydonlar, qurilishga ishlatiladigan yog’och-taxtalar, energiya va yoqilg’i manbalari bo’lgan ko’mir, neft va tabiiy gazlar kiradi.

Tabiiy resurslarga oziq-ovqatga ishlatiladigan yovvoyi o’simliklar va hayvonlar, ichimlik suvi va boshqa maqsadlarda foydalanadigan suvlar, metallar olinadigan maydonlar, qurilishga ishlatiladigan yog’och-taxtalar, energiya va yoqilg’i manbalari bo’lgan ko’mir, neft va tabiiy gazlar kiradi.

Tabiiy resurslar 2 turga bo’linadi:

• Tugaydigan tabiiy resurslar.
• Tutamaydigan tabiiy resurslar.

Tugaydigan tabiiy resurslar o’z navbatida 2 guruhga bo’linadi:

• Tiklanadigan resurslar.
• Tiklanmaydigan resurslar.

Tabiiy resurslar
Tiklanadigan resurslar
Tiklanmaydigan resurslar

3. Tijorat banklari resurslaridan samarali foydalanish yo’llari

• “Likvidlilik-daromadlilik” dilemmasini hal qilishda aktivlarni boshqarishning uch xil yondoShuvi mavjud. Birinchi usul eng oddiy usul hisoblanadi, ya’ni resurslarning umumiy fondi usulidir (pull-of-funds). Ikkinchi usul – aktivlar taqsimoti yoki resurslar konversiyasi (asset allocation and conversion of funds). Uchinchi usul - EHM larni qo‘llash orqali boshqarishning ilmiy usuli va tahlilidan foydalanish. Ushbu usullar aktivlarni boshqarishda har birining ijobiy va salbiy tomonlari mavjud.
• Dastlab, birinchi usulga to‘xtalsak. Resurslarning umumiy fondi usulida bankning barcha resurslarini birlashtirish g‘oyasi yotadi. To‘plangan resurslar keyin aktivlarga joylashtiriladi. (kreditlar, davlat qimmatli qog‘ozlari, kassadagi naqd pullar va b.) . Ushbu usulning mohiyatini quyidagi chizmadan ko‘rib tushunish mumkin.

Bank ishining evolyusion tarzda rivojlanishi natijasida ikkinchi yondoShuvga asosan aktiv va passivlarni boshqarish nazariyalari yuzaga kelib, rivojlandi.