Mavzu: Kompyuter xotirasining ierarxik tuzilishi. (qurilish tamoyillari va ishlash printsipi). R eja

Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti Urganch filiali Telekommunikatsiya texnologiyalari yoʻnalishi 972-21 guruh talabasi Hasanov Joʻrabekning 2-mustaqil ishi kompyuterni tashkil etish fanidan.

Mavzu:Kompyuter xotirasining ierarxik tuzilishi. (qurilish tamoyillari va ishlash printsipi).
R eja

1. 
   Xotiraning ierarxik tuzilishi
   
2. 
   Ichki xotirani tashkil etilishi
   
3. 
   Static va dinamik xotira, xotiraning adreslari.
   
4. 
   Doimiy xotira qurilmasi
   

Tayanch so`zlar: Iyerarxik xotira, RAM, ROM, registr, PC (Program Coun­ter), IP (Instruction Point­er), buyruqlar registri (Instruction Register IR), Stekni ko‘rsatuvchi (Stack Pointer - SP), razryad, xotira adresi, kesh xotira, asosiy xotira, SDRAM, SRAM, DRAM, SIMM, DIMM, K580BM80 protsessori, УМПК- 80, xotiraga murojat qilish.


Xotiraning ierarxik tuzilishi

Kompyuter tizimi markaziy protsessor (CPU), xotira (RAM va ROM), kiritish/ chiqarish qurilmalaridan (I/O) iborat.(8.1-rasm)

Kompyuter xotirasi - bu ma’lum vaqt davomida hisoblashda foydalaniladigan ma’lumotlarni saqlash uchun fizik qurilma yoki vosita.



8.1-rasm. Kompyuterning umumiy xotira tizimi.
Katta hajmdagi ma’lumotlami saqlash muammosini hal qilishning ananaviy yo‘li, xotirani iyerarxik ko‘rinishda tashkil etish bilan amalga oshiriladi (8.2-rasm).
Protsessorning ichki registrlari iyerarxiyaning eng yuqori qismida joylashgan. Ularga murojaat qilish tezligi, boshqa xil xotiralarga nisbatan ancha yuqoridir. Keyingi qatorda hozirgi paytda hajmi 32 Kbaytdan bir necha megabaytgacha bo‘lishi mumkin bo‘lgan kesh-xotira joylashgan. Iyerarxiyaning uchinchi pog‘onasida, hajmi bir necha o‘n gigabaytlarga ega bo‘lishi mumkin bo‘lgan asosiy xotira joylashgan. Keyingi qatorlarda magnitli disklar va lentalar hamda optik disklar asosida yordamida ishlaydigan xotira qurilmalari joylashgan.



8.2.Xotirani besh sathli tashkil etilishi
Iyerarxiya bo‘ylab yuqoridan pastga qarab, uchta ko‘rsatgichni o‘zgarib borishini ko‘rishimiz mumkin. Birinchidan - xotiraga murojaat qilish vaqti kattalashib boradi. Registrlarda bu vaqt - bir necha nanasekundni, kesh-xotirada bundan salgina ko‘proqni, asosiy xotirada esa bir necha o‘n nanosekundlarni tashkil qiladi. Keyingi qatorlardagi farqlar yana ham kattalashadi - disklarga murojaat qilish vaqti kamida 10 mks larga, optik disklar va magnit lentalarda esa bundan ham katta qiymatlarga ega bo‘ladi hamda sekundlarda o‘lchanadi. Ikkinchidan xotira hajmi o‘sib boradi, bu haqida yuqorida aytib o‘tildi. Uchinchidan ma’lum qiymatga (masalan - 1 dollarga) to‘g‘ri keladigan xotira hajmi ham, oshib boradi.

8.3-rasm. Xotira ierarxiyasining turli elementlariga kirish uchun taktlar soni.
Kirish vaqti ierarxiyaning yuqoridan quyi darajasiga qarab ortib boradi.
Ierarxiyaning yuqorisidan pastga qarab harakatlanganda (xotiraning) 3 ta parametrlar o`zgaradi. Birinchidan: