Mavzu: Moddiy nuqta kinematikasi

Toʻgʻri yoʻl boʻylab 100 m masofaga yuguruvchi sportchi chiziqli harakatga misol boʻla oladi.

Toʻgʻri yoʻl boʻylab 100 m masofaga yuguruvchi sportchi chiziqli harakatga misol boʻla oladi.

• Chiziqli harakat barcha harakatlarning eng asosiysidir. Nyutonning birinchi harakat qonuniga koʻra, hech qanday kuch taʼsir etmayotgan jismlar kuch taʼsiriga tushmaguncha, toʻgʻri chiziq boʻylab doimiy tezlikda harakat qilishda davom etadilar. Kundalik sharoitlarda gravitatsiya va ishqalanish kabi tashqi kuchlar obyektning harakat yoʻnalishini oʻzgartirishi mumkin, shuning uchun uning harakatini chiziqli deb taʼriflab boʻlmaydi

Toʻgʻri chiziqli harakatni umumiy harakat bilan solishtirish mumkin. Umumiy harakatda zarrachaning joylashuvi va tezlik moduli yoʻnalishga ega vektorlar bilan tavsiflanadi. Chiziqli harakatda tizimni tavsiflovchi barcha vektorlarning yoʻnalishlari teng va doimiydir, yaʼni obyektlar bir oʻq boʻylab harakatlanadi va yoʻnalishni oʻzgartirmaydi. Shuning uchun bunday tizimlarni tahlil qilish vektorlarning yoʻnalish komponentlarini eʼtiborsiz qoldirib, faqat kattalik bilan shugʻullanish orqali soddalashtirilishi mumkin

• Toʻgʻri chiziqli harakatni umumiy harakat bilan solishtirish mumkin. Umumiy harakatda zarrachaning joylashuvi va tezlik moduli yoʻnalishga ega vektorlar bilan tavsiflanadi. Chiziqli harakatda tizimni tavsiflovchi barcha vektorlarning yoʻnalishlari teng va doimiydir, yaʼni obyektlar bir oʻq boʻylab harakatlanadi va yoʻnalishni oʻzgartirmaydi. Shuning uchun bunday tizimlarni tahlil qilish vektorlarning yoʻnalish komponentlarini eʼtiborsiz qoldirib, faqat kattalik bilan shugʻullanish orqali soddalashtirilishi mumkin

Aravachaning toʻgʻri chiziqli tekis xarakati