Mavzu: Mulkchilikning turli shakllari va ularning iqtisodiy mazmuni

Jamoa mulki - muayyan maqsad yo‘lida o‘zlarida bo‘lgan

ishlab chiqarish vositalarini umumlashtirib jamoaga birlashgan

kishilar tomonidan moddiy va ma’naviy boyliklarni hamjihatlik

bilan o‘zlashtirishni bildiradi. Jamoa mulki davlat mulkini korxona

jamoasi sotib olishi, badal to‘lab korxona qurishi, aksiya chiqarib,

ulami sotish kabi yo‘llar orqali paydo bo‘ldi. Jamoa mulkining

muhim xususiyati shundaki, ishlab chiqarish vositalari va mehnat

mahsuliga ayrim shaxslar emas, balki ma’lum guruh, kishilar egalik

qiladi. Jamoa mulkiga kooperativlaming, ijara va jamoa korxonalarining,

aksiyadorlar jamiyatlari, xo‘jalik jamiyatlari va shirkatlarining,

jamoa tashkilotlari va diniy tashkilotlaming mulki kiradi.

• Shaxsiy mulk - bu fuqarolar mulki bo‘lib, ularning oilaviy
• faoliyat yuritishida shaxsiy yoki oilaviy mehnatga asoslanib, o‘z
• ehtiyojini qondirishiga xizmat qiladi. Bu mulk shakli asosan shaxsning
• yoki uning oila a’zolarining mehnati va undan kelgan daromadlari
• asosida ko‘payadi va rivoj topadi.
• Fuqaroning shaxsiy mulki asosan, ulaming ijtimoiy ishlab chiqarishda
• ishtirokidan, o‘z xo‘jaligini yuritishdan tushgan mehnat da-
• romadlari hisobiga vujudga keladi va ko‘payadi. Bozor iqtisodiyoti
• sharoitida shaxsiy mulk aksiyadan olinadigan dividend, bank foizlari,
• xususiy sohibkorlik daromadi kabi yangi manbalarga ham asoslanadi.
• Shaxsiy mulk obyektlari - bu turar joylar, bog‘-hovli va uylar,
• transport vositalari, pul jamg‘armalari, uy-ro‘zg‘or va shaxsiy
• iste’mol buyumlari, yakka tartibda va boshqa xo‘jalik faoliyati uchun
• kerakli ishlab chiqarish vositalari, ularda hosil qilingan mahsulot va
• boshqalar bo‘lishi mumkin.

• ≪ 0 ‘zbekiston Respublikasida mulkchilik
• to‘g‘risida≫gi qonunda ko‘rsatilganidek, savdo, umumiy ovqatlanish,
• maishiy xizmat sohasidagi, iqtisodiyotning boshqa tarmoqlaridagi
• kichik korxonalar fuqaro va uning oila a’zolarining mulki bo‘lishi
• mumkin. Shaxsiy mulk obyektlari ehtiyojlarini qondirish doirasidan
• chiqib, daromad topish yo‘lida ishlatilishi mumkin.
•