Mavzu: personalni boshqarish tizimlarini takomillashtirish

1.5. Kadrlar tayyorlash milliy dasturi – uzluksiz
 
 ta’limning «O‘zbek modeli»
O‘zbekiston Respublikasi davlat mustaqilligiga erishib, 
iqtiso diy va ijtimoiy rivojlanishning o‘ziga xos va mos yo‘lini 
tanlashi kadrlar tayyorlash tuzilmasi va mazmunini qayta tash kil 
etishni hayotiy zaruratga aylantirdi. 1992 yilda 
«Ta’lim to‘g‘-
risida»gi 
qonunning qabul qilinishi ushbu yo‘nalishdagi birinchi 
va juda muhim qadam bo‘ldi. Ushbu qonunda 
ta’lim sohasidagi 
davlat siyosatining asosiy tamoyillari 
belgilab qo‘yildi:
— 
O‘z-o‘zini ta’lim va tarbiyaning insonparvar, 
demokratik xarakterda ekanligi;
— 
ta’limning uzluksizligi va izchilligi;
— 
Personalni kasbiyumumiy o‘rta, shuningdek, o‘rta 
maxsus, kasb-hunar ta’limining majburiyligi;
— 
o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limining yo‘nalishini: 
akademik litseyda yoki kasb-hunar kollejida o‘qishni tanlashning 
ixtiyoriyligi;
— 
ta’lim tizimining dunyoviy xarakterda ekanligi;
— 
davlat ta’lim standartlari doirasida ta’lim olishning 
hamma uchun ochiqligi;
— 
ta’lim dasturlarini tanlashda yagona va tabaqalashgan 
yondashuv;
— 
bilimli bo‘lishni va iste’dodni rag‘batlantirish;
— 
ta’lim tizimida davlat va jamoa boshqaruvini 
uyg‘unlashtirish
2
. 
— 
«Ta’lim to‘g‘risida»gi qonun qabul qilingandan so‘ng 
yangi o‘quv rejalari, dasturlari, darslik va qo‘llanmalar yaratishga 
2
Oliy ta’lim. Me’yoriy hujjatlar to’plami “Sharq”, Toshkent, 2001. 4-bet.

---

109
kirishildi. Ta’lim muassasalarini attestatsiyadan o‘tkazish va 
akkreditatsiyalash yo‘lga qo‘yildi. Ayni vaqtda, yangi turdagi 
ta’lim muassasalari tashkil etila boshlandi.
Oliy o‘quv yurtlarida kadrlar tayyorlashni markazlash-
tirishdan hududiy yo‘nalishga o‘tkazish chora-tadbirlari ko‘rildi. 
O‘quv yurtlari tarmog‘i kengaydi, universitet ta’limi rivojlanishi 
ta’minlandi. Yangi ixtisosliklar, bilimlarning yangi tarmoqlari 
bo‘yicha mutaxassislar tayyorlashga kirishildi. Umuman, 
maktab ko‘p tarmoqli tizimga o‘tkazildi. Abituriyentlar va 
talabalarning bilim darajasini test va reyting usulida baholashga 
o‘tildi. Oliy malakali ilmiy va ilmiy-pedagog kadrlar sifatiga 
qo‘yilayotgan talablar hisobga olingan holda, doktoranturada 
kadrlar tayyorlash tubdan qayta ko‘rib chiqildi. Jumladan, Oliy 
Attestatsiya komissiyasi tashkil etildi.
Iqtidorli bolalar va 
:
o‘quvchi yoshlarni har taraflama qo‘llab-
quvvatlash davlat siyosati darajasiga ko‘tarildi. Iste’dodli 
o‘smir va qizlarni izlab topish, ularga ko‘maklashish, ularning 
qobiliyati va iste’dodini o‘stirish bo‘yicha maxsus jamg‘armalar 
tashkil etildi. Qobiliyatli talaba — yoshlarni Amerika Qo‘shma 
Shtatlari, Yaponiya, Xitoy, Janubiy Koreya, Germaniya, Buyuk 
Britaniya, Rossiya Federatsiyasi va boshqa taraqqiy etgan 
davlatlarning nufuzli oliy o‘quv yurtlarida va ilmiy markazlarida 
o‘qitish va stajirovkadan o‘tkazish yo‘lga qo‘yildi.
Ammo ta’lim tizimi, fan va ishlab chiqarish o‘rtasidagi puxta 
o‘zaro hamkorlik va foydali integratsiyaning mavjud emasligi 
kadrlar tayyorlash tizimidagi eng jiddiy kamchiliklardan biri 
edi. Ana shunday sharoitda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti 
I.A.Karimov tashabbusi va bevosita rahbarligi ostida 1997-yildan 
boshlab,