Mavzu: Qisqa ko’paytirish formulalarining umumlashmalari. Ko’phadlarni bo’lish Reja



Yüklə 73,46 Kb.
səhifə7/20
tarix24.12.2023
ölçüsü73,46 Kb.
#193283
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   20
Mavzu Qisqa ko’paytirish formulalarining umumlashmalari. Ko’pha-fayllar.org

7 ga bo'linish belgisi. Bizda b = 7 va

107 da r7 = 3 = r1 qoldiqlar qaytadan takrorlanyapti. To-pilgan natijalarni (1) ga qo'ysak, u holda a


= A • 7 + B da B= a0 + 3a1 + 2a2 + 6a3 + 4a4 + 5a5 + a6 + 3a7 + a8+ ... yoki koeffitsientlarni 7 ga nisbatan yozsak:
Oxirgi ifodada a0+ 3a1 + 2a2+ a6+ 3a7+ 2a8+ ... = B2, a3+3a4 + 2a5+a9+3a10+2a11+...=B1 deb belgilasak, a = 7 • A + B2 - B1 ga ega bo'lamiz. Shunday qilib, B2- B1 ayirma 7 ga qoldiqsiz bo'linsa, berilgan a son ham 7 ga qoldiqsiz bo'linishi kelib chiqadi.
  1. mi sol. 675 056 742 sonining 7 ga bo'linishi yoki bo'linmasligini aniqlang.


Yechish.


38 + 28 - 21 = 66 - 21 = 45 soni 7 ga bo'linmaydi.

Demak, berilgan son 7 ga bo'linmaydi.




  1. 11 ga bo'linish belgisi. Berilgan a sonda qatnasha-yotgan 10 ning darajalarini 11 ga bo'lishdagi qoldiq bar doim 10 yoki 1 bo'ladi. Demak, berilgan sonning juft o'rinda turgan raqamlari yig'indisidan toq o'rinda turgan raqamlari yig'indisi ayirilganda hosil bo'ladigan ayirma 11 ga bo 'linsa, son 11 ga qoldiqsiz bo 'linadi.
  1. m i s o 1. 4 788 sonining 11 ga bo'linishini aniqlang. (7 + 8) - (4 + 8) = 15 - 12 = 3 soni 11 ga bo'linmaydi, demak, berilgan son ham 11 ga bo'linmaydi.


  2. m i s o 1. 3 168 ning 11 ga bo'linishini tekshiring. (1 + 8) - (3 + 6) = 0. Demak, son 11 ga bo'linadi.





Yüklə 73,46 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   20




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin