Mavzu: Qobiliyatlar tizimida iqtidorlilik. Qobiliyat va qiziqishning psixologik tavsifi.
Reja:
Reja:
1. Qobiliyat va qiziqish haqida umumiy tushuncha
2. Iqtidorli bolalar psixologiyasi
3. o’qituvchining psixologik qobiliyatlari
Psixologiya metodologik asosining ko’rsatishicha, qobiliyatlar imkoniyatlar tizimidan tashkil topgan bo’lib, u yoki bu faoliyatdagi zaruriy mahorat darajasi hisoblanadi
Qobiliyatlar bilim, ko’nikma va malakalarda aks etmaydi,balki ularni egallash dinamikasida namoyon bo’ladi
Psixologiyada qobiliyatlar individual psixologik xususiyatlar sifatida tavsiflanadi va buning asosida bir insonning boshqa insondan tafovutlanadigan xislatlari, fazilatlari yotadi.
Talantning ijtimoiy tarixiy nuqtai nazardan talqini qobiliyatlar taraqqiyotining yuksak bosqichi ekanligidan dalolat beradi. Talant yunoncha talanton qimmatbaho, noyob narsa, irsiy tabiiy xislat degan ma’noni anglatadi
Qiziqish shaxsning psixologik jabhalaridan biri hisoblanib unda insonning individual xususiyati bevosita mujassamlashadi. Qiziqish bilimlarni ongli, puxta, barqaror anglagan holda o’zlashtirishda, ko’nikma,malakalarni shakllantirishda, shaxs qobiliyati, zehnini rivojlantirishda, olamni mukammalroq tushunishga, bilim saviyasini kengayishiga yordam beradi
Qiziqish shaxsning psixologik jabhalaridan biri hisoblanib unda insonning individual xususiyati bevosita mujassamlashadi. Qiziqish bilimlarni ongli, puxta, barqaror anglagan holda o’zlashtirishda, ko’nikma,malakalarni shakllantirishda, shaxs qobiliyati, zehnini rivojlantirishda, olamni mukammalroq tushunishga, bilim saviyasini kengayishiga yordam beradi
Iqtidorlilik bu inson qobiliyatining o’ziga xos takrorlanmas individual xususiyati hisoblanadi. Har bir talantli inson jamiyat uchun o’ziga xos boylikdir. Iqtidorli bolalarda aqliy qobiliyatning erta vujudga kelishi ota onalar, pedagoglar, jamoatchilikni beparvo qoldirmasligi kerak.
Pedagogik qobiliyatlar murakkab va ko’p qirrali xususiyat va psixologik bilimlardan iborat. Bularga:
Pedagogik qobiliyatlar murakkab va ko’p qirrali xususiyat va psixologik bilimlardan iborat. Bularga:
Didaktik qobiliyat bu bolalarga o’quv materiallarini aniq va ravshan tushuntirib, oson qilib yetkazib berish qobiliyatidir.
Perseptiv qobiliyat bu o’quvchining ichki dunyosiga kira bilishi, psixologik kuzatuvchanlik, vaqtinchalik psixik holatlarni tushuna bilishdir
Nutq qobiliyati kishining o’z his tuyg’ularini shu bilan birga mimika va pantomimika yordamida aniq va ravshan qilib ifodalab berish qobiliyatidir
Avtoritar qobiliyat bu o’quvchilarga bevosita emotsional irodaviy tasir etib, ularda obro’ orttira bilishdan iborat qobiliyatdir
Pedagogik hayol bu kishining o’quvchilar shaxsini tarbiyaviy tomondan loyihalashtirishda o’z harakatlarining natijasini oldindan ko’ra bilishda namoyon bo’ladi
Diqqatni taqsimlay olish bu bir vaqtning o’zida diqqatni bir qancha faoliyatga qarata olishda namoyon bo’ladi