Biryo‘la kuzatish zaruriyat tug‘ilganda hodisalarni aniq mud-datlarda qayd qilishdir. Uy-joy fondini ro‘yxatga olish, ko‘p yil-lik meva daraxtlarni ro‘yxatga olish kabi hodisalarni misol qilib ko‘rsatish mumkin.
1. Hodisalarni qayd qilishda sodir bo‘ladigan xatolar.
2. Reprezentativ xatolar.
Hodisalarni qayd qilishda sodir bo‘ladigan xatolarni ham ikki turga ajratish mumkin:
2. Muntazam xatolar.
1. Tasodifiy xatolar.
Svodkalash oddiy va murakab svodkalashlarga bo`linadi. ODDIY SVODKALASH deganda olingan ma`lumotlarni guruhlarga bo`lmasdan to`plam bo`yicha umumiy yakunlarni chiqarish tushuniladi. MURAKKAB SVODKALASH deyilganda ma`lumotlarni dasturda ko`zda tutilgan belgilar asosida ayrim guruhlarga bo`lib o`rganish tushuniladi.
Jami talabalarni kurslarga va mutaxassisliklarga bo`lib o`rganish bunga misol bo`ladi.
Tor ma`noda svodkalash ham huddi oddiy svodkalash kabi umumiy va guruhiy yakunlarini chiqarish bilan cheklanadi.
Kartochka yordamida svodkalash quyidagi bosqichlarda bajariladi:
Statistik guruhlash deb ijtimoiy hodisa va jarayonlarni chuqur va har tomonlama o`rganish maqsadida eng muhim, xarakterli belgilar bo`yicha bir xil guruh va guruhchalarga ajratib o`rganishga aytiladi. Guruhlash o`rganilayotgan hodisaning harakterli xususiyatini, undagi qonuniyatni aniqlashga imkon beradi. Ana shu tomoni bilan u svodkalashning asosiy unsuri bo`lib hisoblanadi.
Guruhlash usuli ommaviy to`plamlarda miqdor o`zgarishlaridan sifat o`zgarishlariga o`tish jarayonini aniqlash maqsadida juda keng qo`llaniladi. Masalan korxonalarni:
