Mavzu:Boshlang'ich sinf matematika darslarida tenglama tengsizliklarni o'qitish metodikasi.
Boshlang’ich sinf dasturida 7+x=10, x-3=10, x*(7-10)=70, x:2=15 kabi bir darajali bir nomalumli tenglamalar qaraladi
Tayyorlov bosqichida 10 ichida qo’shish va ayrishdagi nomalum komponentni topishga doir.
Boshlang’ich sinfda tenglamaning ta’rifi, yechimi, yechish kabi ta’rif va tushunchalar berilmaydi, faqat tenglamani o’qish, yozish, noma’lum komponentlarini topish tushunchalari bilan tanishadilar
2 – sinfda ko’paytirish va bo’lishga doir x*3=12, 5*x=10, x:2=4, 6:x=3 ko’rinishdagi tenglamalarni yechish o’qitiladi.
3 – sinfdan boshlab 4 amalga doir misollar yechiladi.
4 – sinfda ko’p xonali sonlar bilan birgalikda 4 amalga doir tenglamalar yechishga ham o’rgatiladi.
Tenglamani o’qitishni birinchi qadamidayoq nomalumning o’rniga qo’yish bilan tenglikni tekshirishga o’rgatib boriladi
Tenglama yordamida masalalar yechish
Misollar bilan birgalikda, matinli masalalarni tenglamalar yordamida yechish ham katta o’rinni egallaydi.
Ekiskursiyaga 28 ta o’g’il bola va bir qancha qiz bola jo’natildi. Ular 2 ta avtobusga 25 tadan joylashdi. Ekiskursiyaga nechta qiz bola bordi?
Shaxmat to’garagida 24 ta o’g’il bola va bir nechta qiz bolalar bor edi, yana 5 ta qiz qo’shib olingandan keyin qiz bolalar soni o’g’il bolalar sonidan 8 ta kam bo’ldi. Shaxmat to’garagida qiz bolalar soni qancha bo’lgan.
Vazada 11 ta olma bor edi. Tushlikda bir nechta olma yeyilgandan keyin vazada ta olma qoldi. Nechta olma yeyilgan?
Savollar
1. O’ylangan son 12 dan 3 marta katta. Qanday son o’ylangan?
2. Noma’lum son 42 dan 9 ga kichik. Noma’lum son nechi?
3. O’ylangan sonni 3 marta va 15 marta ortirilsa 75 hosil bo’ladi. Qanday son o’ylangan?
4. Bola 3 ta qalam va 28 so’m turadigan kitobga 40 so’m to’ladi. 1 ta qalam necha so’m turadi?
5. Karim o’zidagi quyonlarning 25 tasini sotgandan keyin o’zida 40 ta quyon qoldi. Karimning quyonlari nechta bolgan?
