Mavzu: Yevropa davlatlaridagi demografik tendensiyalar. Reja: 1

Mavzu: Yevropa davlatlaridagi demografik tendensiyalar. Reja: 1. Turkiya iqtisodiyoti 2. Turkiya demografiyasi 3. Shvetsariya demografiyasi 4. Shvetsariya qishloq xo’jaligi

Turkiya (turk: Türkiye) — Gʻarbiy Osiyo (97%) va Janubiy Yevropa (3%)dagi davlat. Turkiya ham Osiyo ham Yevropa qitʼasiga kiradi Turkiyaning poytaxti — Anqara shahri. Davlat tili — Turk tili. Maydoni — 783,562 km². Aholi soni (2021) — 84.680.273 kishi. Turkiya pul birligi — lira. Turkiya Respublikasi 81 ta viloyatlardan iborat.

Oʻzbekiston va Turkiya tashqi savdo aylanmasi 2022-yil yanvar-fevral Tashqi savdo aylanmasi – 521,2 mln. Eksport – 238,4 mln. Import – 282,8 mln AQSH dollari EKSPORT (yuqori ulushga ega) Sanoat mahsulotlari – 200,4 mln. Kimyoviy mahsulotlar – 18 mln. Xizmatlar – 5,5 mln. AQSH dollari IMPORT (yuqori ulushga ega) Mashina va asbob-uskunalar – 124 mln. Sanoat mahsulotlari – 60,4 mln. Kimyoviy mahsulotlar – 47,3 mln. AQSH dollari 30/03/2022

Xoʻjaligi Turkiya — industrialagrar mamlakat. 1980-yil iqtisodiyotda tub burilishni koʻzda tutgan keng qamrovli dastur joriy etila boshlandi. Eksportga moʻljallangan mahsulotlar ishlab chiqaruvchi sanoat korxonalari paydo boʻla boshladi. Amalga oshirilgan islohotlar natijasida markazdan boshqaruv oʻrniga bozor mexanizmiga oʻtildi. Soliq masalasida bir qancha qulayliklar yaratildi, sarmoya jamgʻarmalari tez surʼatlar bilan koʻpaydi, chet el sarmoyasi erkin kelishiga qulay imkoniyat yaratiddi. >>>

>>> Chet el sarmoyasi va texnologiyasini jalb etishni tezlashtirish uchun 1985-yilda „Erkin mintaqalar qonuni“ kuchga kirdi. Bunday mintaqalar 1987-yilda atigi 2 ta (Mersin va Antaliya) boʻlgan boʻlsa, 2002-yilga kelib ularning soni 21 taga yetdi. Ana shular natijasida yalpi ichki mahsulotda sanoatning ulushi 28,7 %, qishloq xoʻjaligi. niki 14,4 %, xizmat koʻrsatish sohasiniki 56,9 % boʻldi.

Sanoati Turkiya xromit ishlab chiqarish. va eksport qilishda dunyoda yetakchi (toʻrtinchi) oʻrinda turadi (40 million tonnalik xromit zaxirasi bor). Shuningdek, gaz, neft, toshkoʻmir, temir, marganets, mis va boshqa rangli metallar qazib olinadi. Sanoat korxonalari asosan mamlakatning gʻarbiy va markaziy qismida joylashgan. Keyingi yillarda mamlakat sharqiy qismini rivojlantirish uchun choratadbirlar koʻrildi. Turkiya sanoatida avtomobilsozlik, elektronika, kimyo, toʻqimachilik, koʻnchilik mahsulotlari, qurilish materiallari, oʻsimlik yogʻi ishlab chiqarish. yetakchi oʻrin tutadi. >>>