Mavzu: Zamonaviy kompyuterlarning tuzilishi, apparat va dasturiy modellari

Kompyuter apparat ta’minoti: Protsessor

• Protsessor – bu hisoblash tizimi ichidagi ma’lumotlarni qayta ishlaydigan blok.
• Protsessor quyidagilarni bajaradi:
• arifmetik funksiyalar (qo’shish, ko’paytirish va boshqalar),
• mantiqiy funksiyalar (almashtirish, taqqoslash, kodlarni niqoblash va boshqalar),
• kodlarni vaqtincha saqlash (ichki registrlarda),
• mikroprotsessor tizimining tugunlari orasida kodlarni yuborish va boshqa ko’plab vazifalar.

Kompyuter apparat ta’minoti: Xotira

• Kompyuter xotirasi (axborotni saqlash qurilmasi, xotira qurilmasi) - bu ma’lum bir vaqt davomida hisob-kitoblarda ishlatiladigan ma’lumotlarni saqlash uchun kompyuterning bir qismi, fizik qurilma yoki vosita.
• Xotira turlari:
• Registr – registr xotira
• Kesh – kesh xotira
• RAM (ОЗУ) – Tezkor xotira qurilmasi
• ROM (ПЗУ) – doimiy xotira qurilmasi

Registrlar

• Odatda registrlarning o`lchamlari bir xil;
• Registrlarga yozish va o`qish juda tez amalga oshiriladi, buning sababi ular markaziy protsessorning ichida joylashganligidir;
• Eng asosiy registr bu – buyruqlar hisoblagichidir, u qaysi buyruq bajarilishi kerakligini (oldindan) ko`rsatadi.
• Bu registr odatda hech qanday hisoblashni amalga oshirmaydi, buyruqlar hisoblagichi nomi noto`g`ri qo`yilganiga qaramasdan butun dunyoda shu nom bilan ataladi;
• Buyruqlar registri esa hozirgi vaqtda qaysi buyruq bajarilayotganini ko`rsatadi.

Kompyuter apparat ta’minoti: kiritish va chiqarish qurilmasi

• Kiritish va chiqarish qurilmalari – kompyuterning tashqi dunyo bilan o’zaro aloqasi uchun qurilmalar.
• Kiritish va chiqarish qurilmalari periferik (yordamchi qo’shimcha) qurilmalardir.
• Periferik qurilmalar - bu protsessor va ichki xotiradan tashqari kompyuteringizdagi barcha qurilmalar.
• Kiritish va chiqarish qurilmalari quyidagilarga bo’linadi:
• Kiritish qurilmalari
• Chiqarish qurilmalari
• Kiritish va chiqarish qurilmalari