Med Way school 9-harorat –muhitning abiotic omili

10-NAMLIK EKOLOGIK OMIL SIFATIDA
1.Tirik orgonizmlarni necha qismi suvdan iborat?
A) 1/3 B) 2/4 C) 2/3 D)1/4

2.Tirik orgonizmlar yashaydigan muhitda qaysi omil yetishmasa hayotiy jarayonlar sekinlashadi ?

A) yorug`lik B) namlik C) harorat D) tuproq

3. Quyidagi o’simliklarning qaysilarida barg og’izchalarining tunda ochilib va kunduzi yopilishi kuzatiladi? A)shuvoq B)sutlama C) saksovul D)juzg’un

4. Quyidagilardan qaysi biri to’g’ri fikrni inkor etadi? A)qarag’ayda bargi og’izchalari chuqur joylashgan, mumsimon kutikula bilan qoplangan

B)sahro baqasida nafas teshiklarini klapanlar bilan yopilish moslanishi bor C)yomg’ir chuvalchangi suv tanqisligida uxlaydi D)suv tanqisligida archada barglarning so’linqirab turishi kuzatiladi
5.Noqulay sharoitda hayotiy jarayonlarini vaqtinchalik to’xtata oladigan o’simliklar? A)funariya, parmeliya B)kovul, palma C)monster, giasint D)agava, molodilo

6. Moslanish turiga ko’ra kserofitlar nechta guruhga ajratiladi? A) 2ta B) 3ta C) 4ta D)ajratilmaydi

7. Quyidagilardan to’g’ri bo’lmaganini ajrating. 1)hasharotlarda suvsizlikka moslanish ayirish mahsulotlarining maksimal suvsizlanishi; 2)efemerlar noqulay davrni urug’ holatda o’tkazadi; 3)kana suv tanqis bo’lsa uxlaydi; 4)tipratikan suv tanqis bo’lgan tungi hayot tarziga o’tadi; 5)kalamushda tuya kabi yog’ zahirasi bor

A) 5 B) 1 C)3 D)to’g’ri javob yo’q

8. Nima uchun siydik kislotani organizmdan chiqarib yuborish uchun suv deyarli talab qilinmaydi.

A) zaharli B)suvda yomon eriydi C) so’ngi mahsulot D)suvda yaxshi eriydi
9.Saksovul va archa uchun umumiy xususiyat ? A)barglarning mayda qipiqsimon bo’lishi B) ignabarg hosil qilishi C)yashash muhiti
D) namlikka talabi

10. Fiziologik adaptatsiyalar sonini toping. n)migratsiya qilish; l)qalin jun; m)glikoproteinlar bo’lishi; s)hayvonlar tanasidan issiqlik ajralishi; t)4 kamerali yurakning tana haroratiga bog’liqligi; x)moddalar almashinuvi jadalligining glitseringa bog’liqligi; z)termoregulyatsiya teridagi qon tomirlar kengayishi va torayishi bilan bog’liq; A)2 ta B) 3 ta C) 4 ta D) 1 ta

11. Muz kristallari natijasida… A)hujayra membranasi shikastlanadi B)hujayra nobud bo’ladi C)hujayra o’z holatini yo’qotadi D)barchasi

12. Parazitlar soni bilan yog’ingarchilik miqdorini qanday umumlashtirish mumkin?

A) ikkisi ham o’zgaruvchan ekologik omil B) yog’inning ko’payishi parazitlar soniga ta’sir ko’rsatadi C) umumlashtiruvchi belgisi yo’q D) ikkisi ham ekologiyaga ta’sir ko’rsatadi
13.sukkulentlar (a) va sklerofitlar (b) hos javobni toping.
A) a- o‘z to‘qimalari va organlarida suvni zaxirada saqlash
b- epidermis to‘qimasi qalin mum qavat yoki mayda tuklar bilan qoplangan bo‘ladi
B) a- Barglardagi barg og‘izchalari kam va kunduzi yopiq bo‘ladi b- suvni zaxirada saqlab turolmaydi
C) a- sitoplazmasi yuqori yopishqoqlikka ega bo‘lgani uchun suvni ushlab tura oladi
b- Agava, aloy, molodilo misol bo’la oladi
D) a- «nasos o‘simliklar», b- suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud

14. Nechtasi sukkulent o’simliklar

1) Sutlama, 2) Agava 3) yantoq, 4) Molodilo, 5) shuvoq, 6) kaktuslar
A) 4 B) 3 C) 5 D) 2

15. Poya sukkulentlar (a) va barg sukkulentlar (b) mos ravishta juftlang.

1) Agava, 2) shuvoq, 3) kaktuslar 4) aloy, 5) molodilo, 6) yantoq, 7) sutlamalar
A) a-1,2,3 b-4,5,7 B) a-3,7 b-1,5
C) b-3,4 a-1,5,7 D) a-3,5 b-4,7

16. Sklerofitlar va sukkulentlar nisbatini toping .

1) Sutlama, 2) Agava 3) yantoq, 4) Molodilo, 5) shuvoq, 6) kaktuslar
A) 2,5 B) 1,5 C) 1 D) 2

17. To’g’ri javobni toping.

A) Janubiy yarimsharda tog‘ning shimolga qaragan qiyaligiga ko‘proq quyosh nuri tushadi
B) Janubiy yarimsharda tog‘ning janubga qaragan qiyaligiga kamroq quyosh nuri tushadi
C) Shimoliy yarimsharda tog‘ning janubga qaragan qiyaligiga ko‘proq quyosh nuri tushadi
D) A,B,C
18.Ignabargli o‘simliklar uchun noto’g’ri moslanishni inkor qilmaydiganini toping. A) Barglarning qalin mumsimon kutikula bilan qoplanishi
B) Barg og‘izchalarining tunda ochilib va kun­duzi yopilishi
C) Barglarning tangasimon, ignasimon yoki tikan shaklida bo‘lishi barg yuzasining kichrayishi­ga olib keladi
D) Barg og‘izchalarining chuqur joylashuvi

19. Tik qiyaliklarda asosan…

A) «xerox» «phyton» B) «scleros» «phyton»
C) «mesos» «phyton» D) «aeg» «phyton»
20.Hayvonlardagi suv tanqisligiga moslanishlar ko’rsatilmagan javobni toping. 1) termitlarni yerosti suvigacha yo’l ochishi;
2) gambuziya tuxumining suvda urug’lanishi; 3) tog’g’ozlari barmoqlarining orasida parda bo’lishi; 4) gekkonlarni kunduzi devor yorig’iga yashirinib yotishi; 5) dengiz masxarabozining o’simliklarga o’xshashligi; 6) kvaksha itbalig’ining rivojlanishi;
7) hasharotlarda nafas teshiklarining klapanlar bilan bekilishi; 8) tuya urkachida yog’ to’planishi; 9) manta tanasining suyri shaklda bo’lishi.
A) 1, 4, 9 B) 2, 4, 5, 8 C) 2, 3, 5, 9 D) 1, 7, 8

21. O’simliklardagi suv tanqisligiga moslanishlar noto’g’ri berilgan javobni toping. 1) machin mevasining suv yuqtirmaydigan qobiqqa ega bo’lishi;

2) alp o’simliklarida bargning so’liganligi; 3) qorabaroqning sho’rlangan tuproqda o’sishi; 4) sershox qirqbo’g’im sporofilining boshoqda halqa hosil qiiib joylashganligi; 5) plaunlarda suvni ko’p yo’qotganda ham hayot faoliyatini saqlanishi; 6) otquloqda barg sathining katta bo’lishi; 7) zuhrasoch anteridiysida ko’p xivchinli spermatozoidni yetilishi; 8) sigirquyruqda bargning qalin tuklar bilan qoplanganligi; 9) yaltirboshda vegetatsiya davrining qisqa bo’lishi.
A) 2, 5, 8, 9 В) 1, 3, 8, 9 С) 1, 4, 6, 7 D) 2, 3, 5, 6

22. Quyida berilgan moslanishlarning qaysilari suv bug’lanish kamaytiruvchi omil hisoblanadi?

1) transpiratsiyaning va ter ajralishining kamayishi; 2) keng yuzali ildiz sistemasining mavjudligi; 3) nafas teshiklarning klapanlar bilan bekilishi; 4) barglarning so’liganligi; 5) pillaga o’ralib uyquga ketish; 6) barglarning tikanga aylanishi; 7) barg yuzasining kengayishi.
A) 2, 3, 5, 6 В) 1, 4, 5, 7 С) 1, 3, 4, 6 D) 1, 2, 5, 7

23.Barg og‘izchalarining tunda ochilib va kun­duzi yopilishi quyidagi qaysi o’simliklar uchun hos

A) kaktus, sutlama B) shuvoq, agava
C) saksovul, shuvoq D) molodilo,yantoq

24. Hasharotlarga hos muhit moslanishini toping.

1) Terlash kamayishi, 2) gomoyaterm, 3) Ayirish mahsulotlarining maksimal darajada suvsizlanishi
4) Yerosti suvlariga yo‘l ochish, 5) kunning salqin vaqtlarida isinish uchun tana holatini o‘zgartirib quyoshga tutadilar, 6) migratsiya, 7) glikoproteinlar toplanadi,
A) 4,5,6 B) 6,2,5 C) 1,3,4 D) 3,6,7
25.Kserafitlar uchun hos bo’lgan javobni toping.
1) uzoq vaqt namlik yetishmasligiga chidamli o‘simliklar, 2) suvni zaxiralash kabi moslanishlar mavjud, 3) namlik kamaygan holda tez so‘lib qoladi, 4) transpiratsiya kuchli bo‘ladi, 5) baland tog‘ o‘simliklari kiradi, 6) suv so‘rilishining kuchayishi, 7) boshqa ekologik guruhlariga nisbatan keng tarqalgan, 8) qisqa muddat namlik yetishmovchiligiga chiday oladi
A) 2,3,8 B) 4,1,5 C) 6,1,5 D) B,C

26. Mezofitlar uchun hos bo’lgan javobni toping.

1) uzoq vaqt namlik yetishmasligiga chidamli o‘simliklar, 2) suvni zaxiralash kabi moslanishlar mavjud, 3) mo‘tadil zonadagi deyarli barcha madaniy o‘simliklar,
4) transpiratsiya kuchli bo‘ladi, 5) baland tog‘ o‘simliklari kiradi, 6) suv so‘rilishining kuchayishi, 7) boshqa ekologik guruhlariga nisbatan keng tarqalgan, 8) qisqa muddat namlik yetishmovchiligiga chiday oladi, 9) O‘simlik tanasidagi namlik miqdoriga qarab og‘izchalar ochilishi yoki yopilishi mumkin
A) 2,3,8 B) 4,1,5 C) 6,1,5 D) 9,8,3

27. Sukkulentlarga hos bo’lgan javobni toping.

1) Fotosintez jarayoni yashil poyalarda amalga oshadi, 2) suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud, 3) sitoplazmasi yuqori yopishqoqlikka ega, 4) barg og‘izchalari kam va kunduzi yopiq bo‘ladi, 5) sutlamalar misol bo’ladi, 6) saksovul misol bo’ladi, 7) barg og‘izchalarining chuqur joylashgan, 8) poyasida suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud
A) 1,4,2 B) 3,6,7 C) 3,6,4 D) 2,8,7

28. Sukkulentlarga hos bo’lgan javobni toping.

1) Fotosintez jarayoni yashil poyalarda amalga oshadi, 2) suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud, 3) sitoplazmasi yuqori yopishqoqlikka ega, 4) barg og‘izchalari kam va kunduzi yopiq bo‘ladi, 5) sutlamalar misol bo’ladi, 6) saksovul misol bo’ladi, 7) barg og‘izchalarining chuqur joylashgan, 8) poyasida suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud
A) 1,4,2 B) 3,6,7 C) 3,6,4 D) 2,8,7

28. Sklerofitlarga hos bo’lgan javobni toping.

1) Fotosintez jarayoni yashil poyalarda amalga oshadi, 2) suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud, 3) sitoplazmasi yuqori yopishqoqlikka ega, 4) barg og‘izchalari kam va kunduzi yopiq bo‘ladi, 5) sutlamalar misol bo’ladi, 6) saksovul misol bo’ladi, 7) barg og‘izchalarining chuqur joylashgan, 8) poyasida suvni zaxirada saqlovchi to‘qimalar mavjud
A) 1,4,2 B) 3,6,7 C) 3,6,4 D) 2,8,7

29. Gigrofitlarga hos bo’lgan javobni toping.

1) sholi, shakarqamish misol bo’ladi, 2) poyalarida aerenximiya mavjud, 3) ildiz tizimi kuchsiz, ildiz tukchalari rivojlanmagan, 4) boshqa ekologik guruhlariga nisbatan keng tarqalgan, 5) og‘izchalar doim ochiq bo‘ladi, 6) transpiratsiya kuchli bo‘ladi
A) 1,2,3,4 B) barcha javoblar to’g’ri
C) faqat 4 hato D) 5,6,2
30. Suv yo‘qotishga fiziologik chidamlilikka hos bo’lgan javobni toping.
A) Noqulay davrni ildizpoya va tuganak, piyoz­bosh ko‘rinishida o‘tkazish
B) Tana massasining ancha qismini yo‘qotish va suv mavjudligida uni tez tiklash
C) Ayirish mahsulotlarining maksimal darajada suvsizlanishi
D) Suv tanqis davrni uyqu holatida o‘tkazish

31. Barg og‘izchalarining tunda ochilib va kun­duzi yopilishi kuzatiladigan o’simliklarga hos javobni toping.

A) Ular suvni zaxirada saqlab turolmaydi
B) ildizi yerga chuqur kirib boradi
C) barg og‘izchalarining chuqur joylashuvi
D) Barglardagi barg og‘izchalari kam
32.Quyida berilgan moslanishlarning qaysilari suv bug’lanish kamaytiruvchi omil hisoblanadi?
1) transpiratsiyaning va ter ajralishining kamayishi; 2) keng yuzali ildiz sistemasining mavjudligi; 3) nafas teshiklarning klapanlar bilan bekilishi; 4) barglarning so’liganligi; 5) pillaga o’ralib uyquga ketish; 6) barglarning tikanga aylanishi; 7) barg yuzasining kengayishi.
A) 2, 3, 5, 6 В) 1, 4, 5, 7 С) 1, 3, 4, 6 D) 1, 2, 5, 7

33. Hayvonlardagi suv tanqisligiga moslanishlar ko’rsatilmagan javobni toping. 1) termitlarni yerosti suvigacha yo’l ochishi;

2) gambuziya tuxumining suvda urug’lanishi; 3) tog’g’ozlari barmoqlarining orasida parda bo’lishi; 4) gekkonlarni kunduzi devor yorig’iga yashirinib yotishi; 5) dengiz masxarabozining o’simliklarga o’xshashligi; 6) kvaksha itbalig’ining rivojlanishi;
7) hasharotlarda nafas teshiklarining klapanlar bilan bekilishi;
8) tuya urkachida yog’ to’planishi; 9) manta tanasining suyri shaklda bo’lishi.
A) 1, 4, 9 B) 2, 4, 5, 8 C) 2, 3, 5, 9 D) 1, 7, 8

34. Noqulay sharoitlarda organizmlaming hayot faoliyatining juda sekinlashishi yoki to'xtash jarayoniga nima deyiladi?

A) antibioz B) anabioz C) simbioz D) biogeosenoz

35.Quyida berilgan moslanishlarning qaysilari suv bug’lanish kamaytiruvchi omil hisoblanadi?

1) transpiratsiyaning va ter ajralishining kamayishi; 2) keng yuzali ildiz sistemasining mavjudligi; 3) nafas teshiklarning klapanlar bilan bekilishi; 4) barglarning so’liganligi; 5)
pillaga o’ralib uyquga ketish; 6) barglarning tikanga aylanishi; 7) barg yuzasining kengayishi.
A) 2, 3, 5, 6 В) 1, 4, 5, 7 С) 1, 3, 4, 6 D) 1, 2, 5, 7

36. Hayvonlardagi suv tanqisligiga moslanishlar ko’rsatilmagan javobni toping. 1) termitlarni yerosti suvigacha yo’l ochishi;

2) gambuziya tuxumining suvda urug’lanishi; 3) tog’g’ozlari barmoqlarining orasida parda bo’lishi; 4) gekkonlarni kunduzi devor yorig’iga yashirinib yotishi; 5) dengiz masxarabozining o’simliklarga o’xshashligi; 6) kvaksha itbalig’ining rivojlanishi;
7) hasharotlarda nafas teshiklarining klapanlar bilan bekilishi;
8) tuya urkachida yog’ to’planishi; 9) manta tanasining suyri shaklda bo’lishi.
A) 1, 4, 9 B) 2, 4, 5, 8 C) 2, 3, 5, 9 D) 1, 7, 8

37. Noqulay sharoitlarda organizmlaming hayot faoliyatining juda sekinlashishi yoki to'xtash jarayoniga nima deyiladi?

A) antibioz B) anabioz C) simbioz D) biogeosenoz

You tobe kanalimiz : BIOLOGIYA ONLINE MAKTAB /t.me/mirzayev_biologiya kanali