Mehnat bozori va korxonalarda mehnat resurslaridan foydalanish

Jadval: Mehnat unumdorligining tahlili.

№	Ko`rsatkichlar	Bazis davri (reja)	Hisobot davri	Farki (Q, -)	Bazisga nisbatan %
1	Mahsulot hajmi (ish, xizmatlar) ming sum	8535	8544	Қ9	100.0
2	Sanoat i.ch xodimlarning ruyxat buyicha urtacha soni	1655	1622	-33	98
3	Ishchilarning ruyxat buyicha urtacha soni	1277	1187	-90	92.95
4	Ishchilar sonining sanoat i.ch. xodimlarida tutgan ulushi (9*100G`2)	77.16	73.18	-398
5	Bir xodimga to`g`ri keladigan urtacha yillik mahsulot sum (1G`2)	5157	5267	Қ110	102.13
6	Bir ishchiga to`g`ri keladigan urtacha yillik mahsulot sum (1G`3)	6683	7198	Қ515	107.7

Xulosa: Korxonada mahsulot hajmi kiymat shaklida bazis davriga nisbatan 9000 sumga yoki 0, 1% usgan. Xodimlar soni esa kiskargan. Demak: mahsulot hajmini ortishi mehnat uumdorligining usishi hisobiga yuz bergan. Bizning misolimizda 1 xodimga to`g`ri keladigan urtacha yillik mahsulot hajmi bazis davriga nisbatan 110 sumga ortgan. Tahlil jarayonida mehnat umumdorligining uzgarishiga ta`sir etuvchi omillarni aniklash va hisoblash lozim. Uni kuyidagi formula orkali ifodalash mumkin.

Bir xodimga to`g`ri keladigan urtacha yillik mahsulot

=

Ishchilarning hajmiga sanoat i.ch. xodimlari tarkibidagi tutgan salmogi %

Х

Bir ishchiga to`g`ri keladigan urtacha yillik mahsulot

Demak, bir xodimga to`g`ri keladigan urtacha yillik mahsulot hajmiga 2 omil ta`sir etadi:

1.Ishchilar salmogining uzgarishi.
2.Bir ishchiga to`g`ri keladigan urtacha yillik mahsulot hajmining uzgarishi.
Bu omillar ta`sirini hisoblash kuyidagicha amalga oshiriladi:
1.Sanoat ishlab chikarish xodimlari tarkibidagi ishchilar salmogini uzgarishini aniklash uchun hisobot davridagi ishchilarining tutgan salmogini bazis davridan farki bazis davridagi ishchining urtacha yillik mahsulot hajmiga kupaytiriladi.