MergedFile

5.2.8. Qeydlər və göstəricilər 
Qeydlər,  verilmiş  sözlərin  və  ya  yeni  terminləri  izah  etmək  məqsədilə 
işlədilir. Bu izahatı müəllifin özü tərtib edir. Qeydlər bütün elmi işlər üçün 
xarakterik olub, mətndəki arqumentasiya axıcılığını pozmamaq üçün onlar 
sətiraltında,  yaxud  da  işin  sonunda  verilərək  nömrələnirlər.  Qaydaya  görə 
qeydlər aidiyyatı olduğu mətnin, şəklin və ya cədvəlin altında göstərilir. Bu 
zaman 1,5 intervalında məsafədə yeni abzas yaradaraq orada “Qeyd” sözü 

---

Yazma metodikası 
 
 
  111 
yazılır. İzahat ondan sağ tərəfdə yerləşdirilir və tire ile ayrılır. Mətndə cəmi 
bir  qeyd  olanda  nömrələnmə  aparılmır.  Çoxlu  sayda  qeydlər  olduqda  isə 
onlar  ardıcıl  nömrələnirlər.  Burada  qeyd  sözü  yalnız  bir  dəfə  yazılır.  
Məsələn:  “Azərbaycanda  2015-ci  ildə  pul  axınını  öyrəndikdə  iqtisadçılar 
bu  period  üçün  bazar  iqtisadiyyatının  prioritet  sahələrini  təyin  ediblər”. 
Qeyd:  1.  Verilən  qrafik  Azərbaycanın  sənaye  şəhərlərindəki  maliyyə 
axınını göstərir. 2. Qrafik 1 yanvar 2015 il ilə 1 iyun 2015-cü ildəki zaman 
kəsiyini əhatə edir”.  
Qeydləri mətndə haşiyə kimi də göstərmək  mümkündür. Belə qeydlərə 
sətiraltı qeydlər deyilir. İzah edilən söz, rəqəm, mətndən sonra haşiyə üçün 
işarə  qoyulur.  İşarələr  ərəb  rəqəmləri  ilə  sətirin  üstündə  yerləşdirilir. 
Sətiraltı  qeydləri  göstərmək  üçün  həmin  səhifənin  aşağı  hissəsinin  sol 
tərəfində  uzunluğu  4–5  sm  olan  xətt  çəkilir.  Xətt  ilə  mətnin  sonuncu 
cümləsi  arasındakə  məsafə  4–5  sətirə  bərabər  olmalıdır.  Bu  xəttin  altında 
qeydlər yazılır və hər növbəti qeyd yeni sətirdən başlanır. Sətiraltı qeydlər 
mətndəki  şriftin  ölçüsündən  kiçik  olur  və  hər  qeydin  sonunda  nöqtə 
qoyulur.  
Ə
lyazmanın müxtəlif hissələrində yerləşən, amma bir-biri ilə məzmunca 
bağlı  olan  mətnləri  əlaqələndirmək  üçün  göstəricilərdən  istifadə  edilir. 
Burada  uyğun  səhifənin  nömrəsini  vermək  lazımdır  ki,  oxucunun  axtarışa 
çox  vaxtı  getməsin.  Onu  da  qeyd  etmək  vacibdir  ki,  əlyazmada  belə 
göstəricilərdən  imkan  daxilində  az  istifadə  etmək  məsləhətdir.  Ümumiy-
yətlə  göstəricilərdən  yalnız  istisna  hallarda  istifadə  etmək  məqsədə-
uyğundur. Çünki, mətnin oxunulmamış hissələri arasında ora-bura keçmək 
oxucunun fikrini dağıda bilər.   
Qeydlərin  daxil  edilməsi  zamanı  diqqət  yetirilməli  məqalardan  biri  də 
ə
lyazmanın bu qeydlərsiz də oxunula bilməsi və anlaşıqlı olmasıdır. Buna 
riayət etmədikdə verilmiş qeyd əlyazmanın bir hissəsinə çevrilir.