MəruzəÇİ: dos. Həşimov Xalıq Məhəmməd oğlu MÖvzu giRİŞ. Qİda kimyasi fəNNİ, MƏQSƏd və VƏZİFƏLƏRİ



Yüklə 1,92 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə6/102
tarix17.09.2023
ölçüsü1,92 Mb.
#144728
növüMühazirə
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   102
Qida-kimyas-

Laktoza.
Laktozaya 
süd şəkəri 
də deyilir. Bu disaxarid α─
D
─qlükoza ilə 
β─D─
qalaktozanın qalığından ibarətdir. Odur ki, hidroliz etdikdə qlükozaya və 
qalaktozaya ayrılır.
Laktozada göstərilən monosaxaridlərin rabitəsi qalaktozanın birinci karbonu 
ilə qlükozanın dördüncü karbonu arasında yaranır.
Onun quruluş formulu aşağıdakı kimidir: 


12 
H

──
C H C OH 


H
──
──
C OH O H C OH 


HO
──
──
C H O HO C H O 


H
──

C OH C OH 


H


C H C 


CH
2
OH CH
2
OH 
 
Maltoza 
 
Süd şəkəri optik fəaldır, az şirindir. Felinq mayesini reduksiya edir. Laktoza 
əsasən insan və heyvanların südündə olub, 4-7% arasında dəyişir.
Maltoza.
Maltoza nişastanın və qlikogenin fermentativ hidrolizi zamanı 
əmələ gəlir.
 
Maltoza və ya səməni şəkəri də disaxaridlərdəndir. O, iki molekul 
α-
D-
qlükozanın qalığından ibarətdir. Bunların rabitəsi isə birinci və dördüncü 
karbonlar arasındadır.
Maltozaya 
α, D-
qlükozid
-D-
qlükoza və ya 4─
α─D
─ qlükopiranozid─1, 
α,

D─
qlükopiranozid də deyilir. O, saxarozaya nisbətən az şirindir. Felinq mayesi 
ilə müsbət reaksiya verir. Optik fəaldır, polyarizasiya müstəvisini 130,4
0
sağa 
döndərir.
Sellobioza. 
Sellobioza iki molekul 
β─D
qlükozadan əmələ gəlir. Buna 
4─β, 
D─
qlükozid─qlükoza da deyilir.
Sellobiozada qlükozanın rabitəsi birinci və dördüncü karbonlar arasında 
gedir. Optik fəaldır.
HO

──
C H C OH 


H
──
──
C OH O H C OH 


HO
──
──
C H O HO C H O 


H
──

C OH C OH 


H


C H C 


CH
2
OH CH
2
OH 
Sellobioza 
 



HO 
OH 

CH
2
OH 
CH
2
OH 
OH 



OH 






13 
Trisaxaridlər.
Trisaxaridlər 


16
32
18
O
H
C
üç molekul monosaxariddən iki 
molekul suyun kənar edilməsi ilə əmələ gəlir. Monosaxaridlər oksigen rabitəsi ilə 
bağlanır. Trisaxaridlərin nümayəndələrindən rafinozanı və melesitozanı göstərmək 
olar. 
Rafinoza üç molekul monosaxariddən: qlükoza, fruktoza və qalaktozadan 
əmələ gəlir. Rafinoza invertazanın təsiri ilə hidroliz olunub melibioza adlanan 
disaxarid və α-fruktoza əmələ gətirir. Onun düsturu aşağıdakı kimidir: 
Rafinoza az şirindir. Felinq mayesini reduksiya etmir, optik fəaldır. Rafinoza 
ən çox şəkər çuğundurunda və pambığın toxumunda olur.

Yüklə 1,92 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   102




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin