Metrologiya, standartlashtirish va sifatni

yagona davlat tizimi
quyidagi 
vazifalarni o ‘z zimmasiga olgan:
— mahsulotning iste’mol va texnik darajasi to ‘g‘risida m a’lumot 
berish;
— ishlab chiqarilayotgan mahsulot sifatini oshirish;
— mahsulot sifat darajasini baholash;
— yangi xil mahsulotni ishlab chiqish va u bilan ta ’minlash;
177

---

— mahsulotni ishlab chiqarish texnologiyasini tayyorlash;
— material-texnik ta ’minot;
— metrologik ta’minot;
— kadrlarni tanlash va tayyorlash;
— doimiy birxillikni ta’minlash;
— tashish, saqlashni ta ’minlash;
— soha tekshiruvini ta ’minlash;
— sifatni rag‘batlantirish.
Hozirgi kunda ishlab chiqarish tashkilotlari va koxonalarida 
ISO 9000 seriyali xalqaro standartlar talablariga muvofiq sifat 
menejmenti tizimi joriy etilib, sertifikatlashtirilmoqda.
Sifat menejmenti tizimi (SMT) — tashkilotning sifat bilan bog‘liq 
vazifalarni hal qiladigan usuldir. Keng m a’noda u mahsulot sifati 
sohasida belgilan maqsadlarga erishish va iste’molchilar talablarini 
qanoatlantirish uchun qo‘llaniladigan tashkilotning tashkiliy tuzil­
masi, hujjatlari, ishlab chiqarish jarayonlari va resurslarini qamrab 
oladi.
Sifat menejmenti tizimi u yoki bu faoliyat qanday va nima 
uchun amalga oshirilishi, vazifalarni hal qilish usullari va erishilgan 
natijalarning qayd qilinishi bayoni masalalarini qamrab oladi. Ular, 
asosan, sakkiz tamoyildan tashkil topgan bo‘lib, o ‘z ichiga quyida- 
gilarni oladi:
1. Iste’molchiga yo‘nalganlik. Tashkilotlar o ‘zining iste’mol- 
chilariga tobe bo‘ladi va shuning uchun ularning joriy va kelgusidagi 
ehtiyojlarini tushunishi, ularning talablarini bajarishi va kutganidan 
ham ortiq yaxshi natijaga erishishi lozim.
2. Rahbarlarning peshqadamligi (sardorligi). Rahbarlar tash­
kilotning maqsadi va faoliyati yo‘nalishining yagonaligini ta ’min- 
laydi. Rahbarlar tashkilot oldiga qo‘yilgan vazifalarni bajarishga 
xodimlarni jalb etish mumkin bo‘ladigan ichki muhitni yaratishi 
va saqlashi lozim.
3. Xodimlarning jalb qilinishi. Barcha pog‘ona xodimlari 
tashkilot asosini tashkil etadi va ularning ishga to ‘liq jalb etilishi 
tashkilotga xodimlar qobiliyatlaridan unumli foydalanish imkonini 
beradi.
178

---