Avtopoezdga tahsir etuvchi qarshilik kuchlari. Avtopoezdga tahsir etuvchi qarshilik kuchlari oddiy avtomobildagidek bo’lib, Rfan, Rlan, Rwan , Rja bilan belgilanadi. Quyidagi formulalarni yozishda avtopoezd umumiy xolatda harakat qiladi deb faraz qilinadi. Avtopoezd tyagach va pritsepdan iboratligi uchun uning harakatiga qarshilik kuchi quyidagicha ifodalanadi: Rfan = Rfa+ Rfn =Ga f cos α (1+Gp/Ga) (107)
bu yerda Rfa —tyagach g’ildiraklarining rildirashga qarshilik kuchi, H; Rfn — pritsep rnldiraklarining rildirashga qarshilik kuchi, N;
Gn—pritsepning umumiy og’irligi, N.
Agar(Kn=Gp/Ga) bo’lsa,
Rfan =Ga f cos α (1+Kn ), N; (108)
bu yerda Kn — tyagach (tortuvchi avtomobilg’) va pritsep og’irliklari o’rtasidagi bog’lanishni ko’rsatuvchi koeffitsient.
Demak, avtopoezdning G’ildirashga qarshilik kuchi tyagach va pritsep og’irliklari nisbatiga ham bog’liqdir.
Avtopoezdning balandlikka chiqishiga qarshilik kuchi Rian quyidagicha yeziladi:
Rian = Ria+ Rin=Ga sin α = Ga sin α (1+Kn) (109)
Bu yerda: Ria —tyagachning balandlikka chiqishiga kuarshilik kuchi, N;
Rin —pritsepning balandlikka chiqishiga uarshilik kuchi, N.
Avtopoezdga yo’lning umumiy qarshiligi RΨan quyidagicha aniqlanadi;
RΨan= Rfan + Rian =Ga f cos α (1+Kn)+ Ga f sin α (1+Kn)=
=Ga Ψ(1+Kn) (110)
Avtopoezdga xavoning kdrshilik kuchi Rwan ni tyagach va pritsepga bo’lgan xavo qarshiliklarini oddiy kushish bilan aniqlash noto’g’ri.
CHunki avtopoezdning harakatiga xavo okimining qarshiligi murakkabdir. Avtopoezdga xavo qarshiligini aniqlash uchun quyidagi formula mavjud:
Rwan =Wan va2/13 (111)
Wan—avtopoezd uchun suyrilik faktori, N s2/m2 Avtopoezdning tezlanishga qarshilik kuchi quyidagicha aniqlanadi:
Rwan =Gan /g jan ban (112)
6u yerda δan = 1 +σ1an i2kn+σ2an;
Gan-avtopoezdning umumiy og’irligi, N; fan-avtopoezdnnng tezlanishi.
Bulardan ko’rinib turibdiki, avtopoezdning tezlanishiga qarshiliklarni aniqlash formulalari avtomobillarnikidan katta fark kilmaydi. Faqat pritsepning og’irligi tahsirini kisobga olish zarur.