Microsoft Word ihyo tavba ziyouz com doc

ilm bilmoq - anglamoq. Matnda ko‘proq «anglamoq» ma’nosida berildi. 
iroda - maqsadni amalga oshirish uchun bo‘lgan kuchli istak; ixtiyor, qat’iyat. 
isroiliyyot - muqaddam o‘tgan xalqlar va ularning payg‘ambarlari xususida yahudiy va 
nasroniylardan olingan rivoyatlar. Ulamolar isroiliyyotni uch qismga ajratishadi:
1) maqbul xabarlar — Rasulullohdan sahih naql orqali to‘g‘riligi varid bo‘lgan. Masalan, Xizr 
alayhissalomning nomlari. Bu haqda sahih hadis mavjud;
2) maskutun anhu — u haqda sukut qilingan xabarlar. Ya’ni, to‘g‘riligi yoki yolg‘onligi noma’lum 
xabarlar. Bunday isroiliyyotni ibrat sifatida hikoya qilish mumkin. Lekin uni tasdiqlamaymiz va 
yolg‘onga ham chiqarmaymiz. Payg‘ambar alayhis salomning ushbu amriga muvofiq: "Ahli kitobni 
tasdiqlamanglar va yolg‘onchiga ham chiqarmanglar. (Balki) Allohga va bizlarga nozil qilingan 
narsaga iymon keltirdik, denglar"
;  
3) marfuz — inkor qiliigan xabarlar. Ya’ni shariatimizga zid va aqlga xilofligi ayon xabarlar. 
Bunday isroiliyyotni tasdiqlash, qabul qilish, rivoyat etish durust emas. 
isror - yomonlik va gunohdan qaytmaslik.  
istihlol - biron narsani halol deb hisoblash; halollashni so‘rash. Masalan, g‘iybat sababli qalb 
kirlandi — haromga botdi. Endi bu haromdan halol hududiga o‘tish — poklanishning yagona yo‘li 

---

Ihyou ulumid-din. Tavba kitobi. Imom G’azzoliy 
www.ziyouz.com кутубхонаси 
71
zolimning mazlumdan kechirim so‘rashidir. 
ixtiyor - irodaning har xil o‘y-fikrlar taraddudidan keyingi to‘xtami.  
kafforat - gunohning mag‘firat qilinishiga sabab bo‘luvchi amal. Har qanday gunohning ziddi 
o‘sha gunohga kafforat bo‘lishi mumkin. Muhimi, zidlik darajasini to‘g‘ri va aniq belgilashda. Masalan, 
yolg‘on so‘zning ziddi - rost so‘z. Bu ikki tushunchaning zidlik darajasi birbiriga to‘la muvofiq. Shuning 
uchun yolg‘onning kafforati faqat rostlikdir.