MÖVZU X
XARICI INVESTISIYALI MÜ6SIS6L6RINVERGI ÖHD6LIKL6RININ HÜQUQI T6NZIML6NM6SI
Xarici investisiyali mü&sis&l&r
"bir p&nc&r&" sistemi
xarici investorlar üçün az&rbaycanin üstünlükl&ri
Xarici investisiyaların ölk iqtisadiyyatına c lb edilm si Az rbaycan dövl tinin mü yy n etdiyi iqtisadi inkişaf strategiyasının mühüm t rkib hiss sidir. Son dövrl r ölk d ki siyasi sabitlik v iqtisadi inkişaf xarici dövl tl rin Az rbaycan iqtisadiyyatına uzunmüdd tli s rmay qoymaq üçün marağını daha da artırmışdır.
İndiy q d r respublikada investorların hüquq v m nafel rinin qorunması, mülkiyy tin toxunulmazlığı, yerli v xarici sahibkarlara eyni iş ş raitinin yaradılması, ld edilmiş m nf td n mane siz istifad olunması il bağlı mühüm qanunlar q bul edil r k hüquqi baza yaradılmışdır. Hazırda Az rbaycan Respublikasında investisiya f aliyy tini t nziml y n iki qanun mövcuddur: Az rbaycan Respublikası Prezidentinin 13 yanvar 1995-ci il tarixli 952 nömr li S r ncamı il t sdiq olunmuş “İnvestisiya f aliyy ti haqqında Az rbaycan Respublikasının Qanunu” v Az rbaycan Respublikası Prezidentinin 15 yanvar 1992-ci il tarixli 57 nömr li S r ncamı il t sdiq olunmuş “Xarici investisiyaların qorunması haqqında Az rbaycan Respublikası Qanunu”.
Bundan başqa, Az rbaycan hökum ti bir sıra xarici ölk l rl ikiqat vergi tutmanın aradan qaldırılması, investisiyaların t şviqi v qarşılıqlı qorunması haqqında sazişl r imzalamışdır.
M nf tin başqa valyutalara konvertasiya edilm si, xarici ölk l r köçürülm si, yaxud reinvestisiya edilm si il bağlı bütün m hdudiyy tl r l ğv edilmiş, bazar iqtisadiyyatı prinsipl ri sasında vahid valyuta m z nn si formalaşmışdır. Bu t dbirl r xarici investorların, beyn lxalq maliyy qurumlarının v iqtisadi t şkilatların Az rbaycana olan marağını daha da artırmışdır.
Hazırda ölk d iqtisadi islahatların davam etdirilm si, biznes mühitinin daha da yaxşılaşdırılması, neft sektoru il b rab r, qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirilm si il bağlı t dbirl r h yata keçirilir. Az rbaycan Respublikasının iqtisadiyyatına investisiyaların c lb olunması m qs dil hökum t t r find n “açıq qapı” siyas ti h yata keçirilir.
Son ill rd Az rbaycanın dünya iqtisadiyyatına inteqrasiyası prosesi intensiv xarakter almışdır. 1995-2011-ci ill rd ölk iqtisadiyyatına yön ldilmiş 119 milyard dollar investisiyanın 60%-d n çoxu, y ni 63 milyard dollara yaxını xarici investisiyalar olmuşdur. 1995-2002-ci ill rd xarici investisiyaların h cmi 9 milyard dollar olmuşdursa, 2003-2011-ci ill rd bu r q m 6 d f artaraq 54 milyard dollar olmuşdur.
1995-2011-ci ill rd ölk iqtisadiyyatına yön ldilmiş xarici investisiyaların 25,5 milyard dolları qeyri-neft sektorunun, 37,5 milyard dolları is neft sektorunun inkişafına yön ldilmişdir.
Qeyri-neft sektorunda f aliyy t göst r n birg v xarici investisiyalı mü ssis l ri c lb ed n sas sah l r s naye, tikinti, n qliyyat v ticar tdir.
Tam xarici investisiyalı v birg mü ssis l rin yaradılmasında Türkiy d n olan sahibkarların payı 27,6% t şkil edir. Bu göst rici Böyük Britaniya üzr 11,7%, Rusiya üzr 6,8%, İran üzr 6,2%, ABŞ üzr 5,9%, Almaniya üzr is 2,9%-dir.
Dostları ilə paylaş: |