Microsoft Word Investisiya f?aliyy?tini huquqi t?nziml?nm?si docx

MÖVZU 11. XARICI INVESTORLARIN QIYM6TLI KAĞIZLARLA BAGLI

6M6LIYYATLARININ HÜQUQI BAZASI

1. Az&rbaycanda qiym&tli kağızlar bazarının inkişaf istiqam&tl&ri

2. 
   Qiym&tli kağızlar bazarının inkişaf modell&ri
   

3. İnvestisiya qiym&tli kağızlarının emissiyası haqqında q&rar

4. 
   Qiym&tli kağız sahibl&rinin dövl&t reyestrininaparılması standartları
   

Bazar iqtisadiyyatının vacib atributlarından biri olan maliyy bazarının bütün seqmentl rinin inkişafı v t kmill şdirilm si m s l si mühüm yer tutur. Bu da maliyy bazarının bank sistemi il paralel olaraq iqtisadiyyatda pul axınlarının ötürücüsü kimi real sektorun canlanmasında h miyy tli rol oynamasından ir li g lir. Xüsusil Az rbaycanda neft sektorunda c ml nmiş g lirl rin dig r sektorlara istiqam tl ndirilm si probleminin mövcudluğu ölk mizin maliyy bazarının inkişafına xüsusi h miyy t verilm sin z min yaradır.

Maliyy bazarının müv ff qiyy tl formalaşması is yalnız iqtisadi v hüquqi islahatların aparılması yolu il s lis qaydalar, onlara riay t olunmasını t min ed n n zar t mexanizml rinin, m lumat açıqlığının, s rb st seçim imkanının mövcudluğunu n z rd tutan bazis infrastrukturun sasında z ruri mühitin yaradılması il mümkündür.

M lumdur ki, qiym tli kağızlar bazarı maliyy bazarının seqmentl rind n biridir. Qiym tli kağızlar bazarı pul v saitl rin olan t l bl onun t klifinin qarşılıqlı laq d olduğu münasib tl rd n ibar tdir. Qiym tli kağızlar bazarı kapitalın effektli sah l r

axınını t min edir, iqtisadiyyata çeviklik verir ki, bu da pul ehtiyatlarının bir sah d n dig r sah y keçm sini t min edir v son n tic d iqtisadi inkişafın tempini artırır. Qiym tli kağızlar vasit sil pul v saitl rinin pula ehtiyacı olanlara verilm si prosesi baş verir. H m d bu proses inzibati amirlik metodları deyil, maddi maraq v könüllülük prinsipi sasında h yata keçirilir. Dövl t qiym tli kağızları is dövl t x rcl rinin maliyy l şm sin , bank sisteminin likvidliyini t min etm y , c miyy td sosial-iqtisadi inkişafa v dig r probleml rin h llin müsb t t sir edir.

Qiym tli kağızlar v fond birjaları mülkiyy t forması v tabeliyind n asılı olmayaraq bütün mü ssis v sah l rin inkişafını maliyy l şdirm k üçün vacib m nb l rd ndir. V saitin qiym tili kağızlara qoyulması, kapitalın artırılması üçün lverişli ş rait yaratmaqla etibarlı dividend g tirir v müşt rini inflasiyadan qoruyur.

Qiym tli kağızlar bazarının inkişafı bir çox dövl t qurumlarının işind n, qanunvericilik bazasından, fiziki ş xsl rin f allığından v sair amill rd n asılıdır. Hazıradakı bazarda n sas t şkilatı işl r görülüb, bazar infrastukturu sıfırdan başlayaraq yaradılıb, dünya standartlarına uyğun olan v beyn lxalq maliyy qurumlarının müt x ssisl ri t r find n yüks k qiym tl ndiril n normativ-hüquqi baza yaradılıb. QKDK öz qarşısında ist nil n yollarla bazarda bağlanılan qdl rin h cminin artırılması m qs dini qoymur. M qs d bazarda baş ver n prosesl rin ş ffaflığının t min edilm si il yanaşı qiym tli kağızlar bazarında riskl rin minimuma endirilm sidir. M hz bu m qs dl yaradılan normativ-hüquqi bazada investorların (xüsus n minoritar investorların) hüquqla- rının qorunmasına, qiym tli kağızlar bazarında m lumatın açıqlanmasına, insayder

qdl rinin yol verilm m sin , qiym tl rl manipulyasiyanın qarşısının alınmasına v ölk nin fond bazarının daxili v xarici investisiya resurslarının iqtisadiyyatın real sektorunda akkumulyasiya edilm sin v bazarın spekulyativ qdl r bazarına çevrilm sinin qarşısının alınmasına yön ldilmiş dig r h r k tl r xüsusi diqq t yetirilmişdir. Bir sıra inkişafda olan ölk l rin, bank sisteminin böhranı il n tic l n n v iqtisadiyyatın ümumi böhranına g tir n spekulyativ bazarların yaradılması s hvin yol verm k olmaz. Ölk d formalaşmış v ziyy t daxili qiym tli kağızlar bazarının inkişafında portfel investisiyaların rolunun qiym tl ndirildm si z rur tini dikt edir. Kapital axımının spekulyativ hiss sini onun investisiya hiss sind n ayrı d y rl ndirm k lazımdır. Başqa sözl , g l c kd qiym tli kağızların qiym tl rinin k skin ş kild enib-qalxmasına yol verilm m si m qs di il investisiya resurslarının v qiym tli kağızlar bazarının imkanlarının müt nasibliyi t min edilm lidir.