Microsoft Word Materiallar Full

II INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

19 

 Qafqaz University                         

          18-19 April 2014, Baku, Azerbaijan 

ilə aparılır. İkiüzlü bucaqların hesablanması İUPAC–İUB nomenklaturasına əsasən aparılmışdır [5]. Hesablamalar  vasitəsi 

ilə molekulun mövcud olan parametrlərini stabilləşdirən Van-der-Vaals, elektrostatik, torsion qarşılıqlı təsir qüvvələrinin, 

əmələ gələn hidrogen rabitələrinin enerji paylarını müəyyən etmək mümkün olmuşdur. Dipeptidin fəza quruluşu 2 şeyp ilə 

təsvir olunduğuna baxmayaraq, hesablanmış konformasiyaların enerji differensasiyası müşahidə olunur. Müəyyən edildi ki, 

e seypinə aid olan konformasiyalar f seypinin konformasiyalarından enerji cəhətdən daha əlverislidir. Cədvəl 2-də isə 

dipeptidin qalıqlar arası qarşılıqlı  təsir qüvvələrin enerji payları verilmişdir. Buradan aydın görmək olur, tam bükülü e 

şeypinə aid olan B

23222

B konformasiyada Lys və Gly qalıqları arasında ən əlverişli qarşılıqlı təsir əmələ gəlir və onun enerji 

payı -5,93 kkal/mol təşkil edir. Qeyd etmək lazımdır ki, R

22222

P konformasiyada Gly və Gly qalıqları arasındakı qarşılıqlı 

təsir fərqlidir və -0,23 kkal/mol təşkil edir. Cədvəl 2-dən göründüyü kimi B

23222

B və R

22222

P konformasiyalarda başqa qalan 

şeyplərin optimal konformasiyalarından frqli olaraq effektiv qaləqlararası qarşılıqlı  təsirlər  əmələ  gəlir. Bu onunla izah 

olunur ki, dipeptidin konformasiya enerjisi amin turşularının  əsas zəncirlərinin formasına, həmçinin yan zəncirlərinin 

vəziyyətlərinə qarşı çox həssasdır. Müqaisə üçün hər  şeypin amin turşusunun konformasiyalarının  ən aşağı enerjili 

nümayəndələrinin nisbi enerjilərinə nəzər salaq: e-şeyp - BB (1.01 kkal/mol), f-şeyp - RB (2.04 kkal/mol) 

 

Cədvəl 2. Lys-Gly molekulunun optimal konformasiyalarında qalıqlar 

daxili vəqalıqlararası qarşılıqlı təsir qüvvələrin enerji payları. 

e 

Konformasiya 

 LYS  

 GLY  

Aminturşusu qalığı 

B

23222

B 5,07 

-5,93 

 LYS  

R

22222

P 3,8 

-2,7 

 

-0,19 

 GLY  

-0,23 

 

 

 

 

 

f 

Konformasiya 

 LYS  

 GLY  

Aminturşusu qalığı 

R

22222

B 3,71 

-1,95 

 LYS  

B

22222

P 3,49 

-1,72 

 

-0,26 

 GLY  

-0,24 

 

Onu da qeyd edək ki, dipeptidin ən dayanaqlı üç konformasiyası  məhz  e  şeypə aiddirlər: B

23222

B (0.0 kkal/mol), 

R

22222

P (0.3 kkal/mol) və R

23222

L (0.4 kkal/mol).  

Göründüyü kimi, konformasiyaların qeyri-valent qarşılıqlı təsir enerjisin payı orta hesabla -5 kkal/mol təşkil edir.  

Beləliklə, hesablama nəticəsində Lys–Gly dipeptidinin məhdud sayda ən optimal konformasiya vəziyyətləri aşkar 

olunmuş və bu konformasiyaları stabilləşdirən quvvələrin təbiəti və enerji payları müəyyən olunmuşdur.