104
Shuni qayd qilish lozimki, shaxslararo axborot almashuv jarayonida ayrim
muammolar tug’ilishi mumkin. Shunday muammolar turkumiga quyidagilarni qayd
qilish mumkin:
Idrok qilishdagi ruhiy farq.
Ma'naviy (semantik) to’siq.
Noverbal imo-ishoralar.
Filtrlash.
Aloqa kanallarining haddan tashqari ko’payib ketishi.
Nomaqbul tashkiliy struktura (tarkib).
Kishilar bir xil ma'lumotni o’zlarining bilim darajalari, hayotiy tajribalari,
hissiy tuyg’ularining turlichaligidan o’zlaricha turlicha talqin qiladilar va qabul
qiladilar. Bu o’rinda rahbar bilan bo’ysinuvchi o’rtasidagi munosabat ham muhim rol
o’ynaydi. Bir-biriga ishonch va o’zaro bir-birini anglash bor joyda axborot ko’lami
kengayadi, ularning aniqligi oshadi, javobgarlik ham bir xilda bo’ladi.
Ma'naviy semantik to’siq uzatilayotgan axborotni kodlashtirishda qo’llanilgan
belgi (simvol)larning axborotni qabul qiluvchilar didlariga (ularning lavozimlari,
mavqelari, mintalitet, milliy urf-odatlar nuqtai nazaridan) mos tushmaganligada
namoyon bo’ladi.
Simvol, (belgi)lardan tashqari axborotlar bilan almashuv chog’ida noverbal,
ya'ni og’zaki yoki so’zda emas, balki imo-ishoralar, masalan, chehra, savlat, vajohat,
tovushning o’zgarib turishi kabilar ham bajaruvchiga aytiladigan so’z mohiyatini
tubdan o’zgartirilgan holda etkazilishiga sabab bo’lishi mumkin. Ruhshunoslarning
fikricha, so’z bilan aytiladigan axborotni 90% igacha qisma so’z oraqi emas, balki
noverbal yo’l bilan qabul qilinar ekan.
Dostları ilə paylaş: 
